Прыпыні́ць, прыпуні́ць ’спыніць рух на некаторы час; перастаць рабіць што-небудзь’; ’даць прыпынак, прытулак, схованку’ (ТСБМ, Яруш., ТС), пріпыніті ’спыніць, абразуміць’ (Бес.). Прэфіксальны дзеяслоў з коранем пін‑ (гл. пну, пяць). Аб змяненні і > ы ў корані гл. апыну́цца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адпо́р, ‑у, м.
Адбіццё нападу. Толькі ўзніме вораг зброю — Мы адпор яму дадзім. Журба. // Процідзеянне каму‑, чаму‑н. Рэвалюцыйная літаратура дапамагала вызваленчым сілам Народнага фронту даць рашучы адпор фашысцкай ідэалогіі. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замя́ць, ‑мну, ‑мнеш, ‑мне; ‑мнём, ‑мняце; зак., што.
Разм. Спыніць, перарваць; не даць чаму‑н. ходу. Замяць размову. Замяць справу. // Адцягнуць увагу ад чаго‑н.; зрабіць што‑н. непрыкметным. Замяць разгубленасць таварыша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарачы́ся, ‑ракуся, ‑рачэшся, ‑рачэцца; ‑рачомся, ‑рачацеся, ‑ракуцца; пр. зарокся, ‑раклася, ‑лося; зак.
Даць зарок, абяцанне ніколі не рабіць чаго‑н. Я зарокся з ім хадзіць. □ — Не, браце, зарокся і думаць пра .. [вершы]. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паткну́ць, ‑ткну, ‑ткнеш, ‑ткне; ‑ткнём, ‑ткняце; зак., каго-што.
Разм. Сунуць, даць што‑н. каму‑н. [Бацька:] — Можа грошай трэба будзе паткнуць доктару.., дык што ж ты зробіш. Чорны.
•••
Нос паткнуць — сунуцца, паказацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пухлава́ты, ‑ая, ‑ае.
Трохі, злёгку пухлы. Пухлаватыя рукі. □ Акінуўшы позіркам крыху дзіцячы выраз твару паэта з добрымі, даверлівымі вачыма і пухлаватымі вуснамі, цяжка было даць веры, што перад табой умелы канспіратар. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адазва́цца, адзаву́ся, адзаве́шся, адзаве́цца; адзавёмся, адзавяце́ся, адзаву́цца; адзаві́ся; зак.
1. Адказаць на кліч, адгукнуцца; падаць голас, абазвацца; прагучаць у адказ на які-н. гук, удар; адбіцца.
Ледзь чутным трымценнем адазваліся ў вокнах шыбы.
Я крычаў, але ніхто не адазваўся.
2. аб кім-чым. Выказаць сваю думку, даць ацэнку каму-, чаму-н.
Добра а. аб новай кнізе.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выклікаць сабою якое-н. пачуццё, адчуванне і пад.; даць сябе адчуць, выявіцца.
Спрацаванасць адазвалася хваробай.
Звестка адазвалася моцным болем у сэрцы.
4. перан., на што і без дап. Аднесціся спачувальна да чаго-н.; адказаць якім-н. пачуццём на што-н.
А. на заклік.
А. на просьбу.
|| незак. адзыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падпі́ска ж., в разн. знач. подпи́ска;
п. на газе́ты — подпи́ска на газе́ты;
п. на пазы́ку — подпи́ска на заём;
даць ~ку — дать подпи́ску
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
са́нкцыя ж., в разн. знач. са́нкция;
атрыма́ць ~цыю дырэ́ктара — получи́ть са́нкцию дире́ктора;
даць сваю́ ~цыю — дать свою́ са́нкцию;
эканамі́чныя ~цыі — экономи́ческие са́нкции
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
залама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -лама́ны; зак., што.
1. Сагнуўшы, надламаць.
З. галінку на дрэве.
2. Сагнуўшы, адкінуць уверх або назад.
З. рукі.
3. Запрасіць надта дорага (разм.).
З. страшэнную цану.
◊
Асінку заламаць (разм.) — даць зарок не рабіць што-н.
Заламаць шапку (разм.) — надзець набакір або ссунуць на патыліцу.
|| незак. зало́мліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)