Абшчале́піць ’абняць моцна, гулліва’ (Юрч. Сін.). Параўн. абшчапуліць (гл.) ’тс’, абшчапіць (гл.) ’тс’ і шчэлепы (кантамінацыйнае ўтварэнне).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́рам (пером), у фразеалагізме пером лежиць ’моцна жадаць’. Няясна; павінна выводзіцца з незафіксаванага пер, магчыма, нерх? (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зжахну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Разм. Раптоўна і моцна спужацца; злякнуцца. Зося зжахнулася ад нечаканасці і ў момант знікла ў цемені. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́ўзка, безас. у знач. вык.
Разм. Пра слізкую дарогу ў час галалёдзіцы або дажджу. Ісці было коўзка, і Арына моцна трымалася за Міхала. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхваста́ць, ‑хвашчу, ‑хвошчаш, ‑хвошча; зак., што.
Разм. Прыбіць, прымацаваць, хвошчучы. Добра, моцна прыхвастаў Да палоззя шыны. І вазок гатоў, і стаў Сталяром хлапчына. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлапата́цца, ‑пачуся, ‑почашся, ‑почацца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна лапатаць (крыламі). Певень разлапатаўся.
2. Разм. Разгаварыўшыся, стаць лапатлівым, балбатлівым.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раку́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Невялікая ракавіна (у 1 знач.). Ад берагу моцна пахла багавіннем, ракушкамі і балотнай іржою. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спая́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад спаяць.
2. перан.; у знач. прым. Моцна з’яднаны дружбай, адзінствам інтарэсаў і пад.; дружны. Спаяны калектыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злыга́цца сов.
1. связа́ться; (о плотах — ещё) сча́литься;
мо́цна з. — кре́пко связа́ться;
2. перен., разг. спу́таться; связа́ться;
з. з дрэ́ннай кампа́ніяй — спу́таться (связа́ться) с дурно́й компа́нией
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ваўрэ́ць ’моцна спацець’ (Касп., Гарэц., Яруш., Бяльк.). Рус. дыял. вреть ’моцна пацець’. Параўн. укр. дыял. врі́ти ’кіпець’, бел. врэць, ст.-рус. вьрѣти ’кіпець’, польск. wrzeć, чэш. vřiti, ст.-слав. вьрѣти, серб. вре̏ти і г. д. Прасл. *vьrěti ’кіпець і да т. п.’ Падрабязней гл. Фасмер, 1, 362. Бел. ваўрэ́ць < *о‑вьрѣти (з пратэтычным о‑ > ва‑).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)