прыпаўзці́, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; ‑зём, ‑зяце; пр. прыпоўз, ‑паўзла, ‑паўзла; зак.
1. Дабрацца куды‑н. паўзком. Падыходжу: Алеся!.. З лесу, раненая, прыпаўзла да сяла, Да сваіх. Куляшоў.
2. Разм. Марудна, павольна ідучы, прыбыць куды‑н. Вінцук пазнаў .. старую Клемансіху і ўсміхнуўся. — Прыпаўзла, старая? — Прыпаўзла, Вінцук. Даўно не была, а трэба ж... Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рум, ‑у, м.
Разм. Месца на беразе ракі, куды звозяць бярвенне для сплаву і дзе вяжуць плыты. Румам у нас называецца тое месца, куды вывозяць зімою калоды з лесу, каб вясною збіць іх у плыты і сплаўляць па рэчцы. Колас. Хлопцы хадзілі на рум, дзе завіхаліся плытнікі каля высокіх ярусаў бярвення. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фармуля́р, ‑а, м.
1. У дарэвалюцыйнай Расіі — паслужны спіс, куды заносіліся звесткі аб праходжанні службы чыноўнікам.
2. Спец. Асобная кніга або бланк, куды адносяцца асноўныя звесткі аб стане, эксплуатацыі, рамонце і пад. якога‑н. механізма, збудавання. Фармуляр машыны.
3. Бібліятэчная картка, у якой адзначаюцца звесткі аб кнізе і аб карыстанні ёю чытачом.
[Ням. Formular ад лац. formula — форма.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ку́ндзіць ’паліць у печы’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, звязана з каш. kuundäl ’Сярэдзіна вогнішча для выпальвання вугалю; месца, куды ўводзіцца агонь’. Ці не з с.-в.-ням. zünden ’запальваць агонь’? Субстытуцыя »ям. 2, як kt патрабуе тлумачэння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раба́тка ’вузенькая градка’ (Мат. Гом.). Праз польск. rabatka, rabata ’градка для кветак’ з ням. Rabatte ’градка для кветак’, ’абшлаг’, якое з галандскага агародніцтва, куды яно ў сваю чаргу трапіла з фр. rabat ’лацкан; манішка’ (Махэк₂, 503).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазабяга́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
Забегчы куды‑н. — пра ўсіх, многіх. Пазабягалі авечкі ў чужы двор. Пазабягалі дзеці за будынкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напрыко́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Прыкаціць куды‑н. або да чаго‑н. вялікую колькасць чаго‑н. Напрыкочваць бочак. Напрыкочваць бярвення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насачы́цца, ‑сочыцца; зак.
Прасачыўшыся, нацячы, накапаць куды‑н. або ў якой‑н. колькасці. Вада насачылася ў лодку. Насачылася соку поўнае вядро.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насыпны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які насыпаецца куды‑н. Насыпны грунт.
2. Утвораны шляхам насыпання. Замак быў пабудаваны на насыпной гары. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; каго-што.
Разм. Пхаючы, штурхаючы, прысунуць, даставіць куды‑н. Прыпхаць скрыню да сценкі. Прыпхаць машыну ў гарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)