◎ Піня́га (з шавецкага рамяства) (Сержп. Грам.), польск. pinku, репка ’шавецкі цвік, шавецкая шпілька, якой прыбіваюць падэшву да бота’. З ням. Pinne ’тс’ (Варш. сл., 4, 195) < (н.-ням. pfinne, в.-ням. pfln, англа-сакс. /ля) < с.-ірл. Ьепп ’рог’ (Васэрцыер, 173). Гл. таксама пяняга ’кавалак скуры’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ли́чный

1. (относящийся к личности, персональный) асабі́сты;

ли́чное уча́стие асабі́сты ўдзел;

ли́чная заинтересо́ванность асабі́стая заціка́ўленасць;

ли́чные ве́щи асабі́стыя рэ́чы;

ли́чное мне́ние асабі́стая ду́мка;

ли́чная охра́на асабі́стая ахо́ва;

2. (относящийся к лицам) асабо́вы;

ли́чный соста́в асабо́вы склад;

3. грам. асабо́вы;

ли́чное местоиме́ние грам. асабо́вы займе́ннік.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гало́ўны в разн. знач. гла́вный;

~ная ду́мка — гла́вная мысль;

г. ўрач — гла́вный врач;

~нае пыта́нне — гла́вный вопро́с;

г. го́рад — гла́вный го́род;

○ г. сказ — грам. гла́вное предложе́ние;

~ныя чле́ны ска́за — грам. гла́вные чле́ны предложе́ния;

~ная кватэ́ра — уст. гла́вная кварти́ра;

◊ ~ная спра́ва — гла́вное де́ло;

~ным чы́нам — гла́вным о́бразом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

умо́ўны в разн. знач. усло́вный;

у. знак — усло́вный знак;

у. прыгаво́р — усло́вный пригово́р;

усё, што вы гаво́рыце, ве́льмі ўмо́ўнае — всё, что вы говори́те, о́чень усло́вно;

~ная дэкара́цыя — усло́вная декора́ция;

~нае па́ліва — усло́вное то́пливо;

○ у. рэфле́кс — усло́вный рефле́кс;

у. злу́чнік — грам. усло́вный сою́з;

у. лад — грам. сослага́тельное наклоне́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зне́шні ’вонкавы’. Параўн. ст.-слав., ст.-рус. извънъ, извнѣ ’звонку’. Прыметнік утворан суфіксам ‑шн‑і (Грам. бел. мовы. Марфалогія, 221) ад асновы прыслоўя jьz‑vъn‑ě > *звне > зне, дзе ўтрачаны в паміж зычнымі, а e < ě былы канчатак месн. скл. (аналагічную мадэль мела звонку < jьz‑vъn‑ъk‑u).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Канюшы́на ’шматгадовая, аднагадовая кармавая травяністая расліна Trifolium (ТСБМ, Яруш., Дэмб. 2, Кліх. Мядзв., Сцяшк., Кіс., Бяльк., Сержп. Грам.; палес. Нар. лекс.), канюшкі ’канюшына раллявая, Trifolium arvense L.’ (гродз., Кіс.). Укр. конюшина, як і бел. лексема, запазычана з польск. koniczyna ’тс’ < ст.-польск. konicz < konik. Семантычнае развіццё параўн. каманіца 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кулі́да ’баханка’ (ТСБМ, Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., Сержп., Грам., Серб., Маш., Янк. Мат., Вешт., Шн.). Укр. куліда. Як вызначае Вештарт (Лекс. Палесся, 109–110), куліда інавацыйная лексема, пашыраная на кампактнай тэрыторыі (Мазыршчына, Магілёўшчына, паўночная Жытоміршчына). Магчыма, іншамоўнага паходжання, паколькі не існуе карэнных семантычна блізкіх лексем і суфікса ‑іда.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

оконча́ние ср.

1. (действие) заканчэ́нне, -ння ср., сканчэ́нне, -ння ср.;

2. (конец) кане́ц, род. канца́ м.;

3. грам. канча́так, -тка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

незале́жны незави́симый; незави́сящий;

~ная дзяржа́ва — незави́симое госуда́рство;

па незале́жных ад мяне́ прычы́нах — по незави́сящим от меня́ причи́нам;

○ н. стан — грам. действи́тельный зало́г

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

самасто́йны в разн. знач. самостоя́тельный;

~ная дзяржа́ва — самостоя́тельное госуда́рство;

с. чалаве́к — самостоя́тельный челове́к;

~нае дасле́даванне — самостоя́тельное иссле́дование;

с. сказ — грам. самостоя́тельное предложе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)