Забяро́ска ’пакрыццё запоўненых мёдам сотаў воскам’, забярэ́сціць ’зрабіць забяроску’ (паст., З нар. сл.), бярэ́шчаны ’пакрыты слоем воску’ (паст., Сл. паўн.-зах.). Відаць, звязваецца з бяроста (гл.) ’бярозавая кара, якая выкарыстоўвалася для розных кашоў, аплятання розных вырабаў’. Шырокае ўжыванне бяросты для аплятання стала падставай пераноснага выкарыстання слоў для абазначэння іншых спосабаў пакрыцця. Не выключана кантамінацыя з берагчы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
палі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.
1. Прымацаваная да сцяны або зробленая ў сцяне, шафе гарызантальная дошка для розных прадметаў (кніг, посуду і інш.).
2. Месца для ляжання ў пасажырскім вагоне.
Верхняя п.
3. Тое, што і адвал¹ (у 3 знач.).
|| памянш. палі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. палі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
млын, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Прадпрыемства, будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу зерня.
Вадзяны м.
Паравы м.
2. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і іншых галінах прамысловасці.
◊
Ліць ваду на млын каго, чый (неадабр.) — ускосным чынам дапамагаць сваімі выказваннямі, справамі процілегламу боку.
|| прым. млынавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ражо́к¹, -жка́, мн. -жкі́; -жко́ў, м.
1. мн. ро́жкі, -жак; гл. рог¹.
2. Тое, што і рог¹ (у 2 знач.).
3. Назва розных вырабаў, прадметаў у выглядзе рога¹, трубкі з расшыраным канцом.
4. толькі мн. Харчовы прадукт у выглядзе коратка нарэзанай макароны.
Наварыць ражкоў.
5. Лапатачка для надзявання абутку.
|| прым. ражко́вы, -ая, -ае.
Ражковае дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Абарача́цца ’бываць у розных мясцінах’ (Шат.), ’перакульвацца, абыходзіцца’ (Нас.), абарачывацца ’тс’ (Юрч.), абарачываць ’перакульваць, пераварачваць’ (Юрч.), абварачацца, абварачываць. Гл. варочаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Варану́ха ’від гарэлкі з віна, піва, мёду і каліны’ (Шпіл.). Ад ва́раны (з розных частак). Да суфіксацыі параўн. рус. сивуха.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
панакле́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.
Наклеіць што‑н. у розных месцах, наклеіць многа чаго‑н. Панаклейваць маркі. □ У чырвоным кутку.. [Яндшак] вывесіў свежы «баявы лісток» і панаклейваў шмат плакатаў. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераві́цца, пераўецца; пр. перавіўся, ‑вілася, ‑вілося; зак.
Сплёўшыся, звіўшыся, злучыцца; пераплесціся. Перавіліся галіны дрэва. □ Дымы розных гатункаў тытунёў і папярос перавіліся, перамяшаліся і цэлым воблакам звісалі пад нізкаю столлю сялянскай хаты. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карбана́т, ‑у, М ‑наце, м.
Спец.
1. Соль вугальнай кіслаты (сода, паташ і інш.).
2. Мінералы, якія з’яўляюцца вуглякіслымі солямі розных металаў.
3. Чорны алмаз дробназярністай будовы, які прымяняецца для бурэння, шліфоўкі.
[Ад лац. carbo, carbonis — вугаль.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ло́пінг, ‑а, м.
Спец. Спартыўны снарад у выглядзе вярчальных арэляў для трэніровак лётнага саставу, касманаўтаў і інш. з мэтай павышэння ўстойлівасці вестыбулярнага апарату і сардэчна-сасудзістай сістэмы да ўздзеяння розных відаў паскарэнняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)