рэпраду́кцыя, -і, ж.
1. Узнаўленне карцін, малюнкаў чарцяжоў шляхам фатаграфіі, клішэ (спец.).
2. мн. -і, -цый. Перадрукаваны малюнак, карціна ці фотаздымак.
Яркія рэпрадукцыі.
3. Узнаўленне, размнажэнне племянной жывёлы ці гатунковага насення (спец.).
Высокая р. насення пшаніцы.
|| прым. рэпрадукты́ўны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.) і рэпрадукцы́йны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скарачэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. скараціцца, скараціць.
2. Скарочанае абазначэнне, назва каго-, чаго-н.
Умоўныя скарачэнні.
3. Пропуск у якім-н. тэксце.
Раман друкуецца са скарачэннямі.
4. Звальненне з работы (разм.).
С. штату.
5. У словаўтварэнні: усячэнне слова, а таксама частка слова ці цэлае слова, утвораныя шляхам такога ўсячэння.
Слоўнік скарачэнняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Анэ́гды ’на днях’ (Касп.). З польск. onegdy (Мар. дыс., 63), утворанага тым жа шляхам, што анагдысь і інш. (Брукнер, 379).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Татро́к ’у мінулым годзе’ (ашм., Сл. ПЗБ). Ад такро́к (гл.) шляхам прыпадабнення або з *тот ’той’ і рок ’год’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аса́дкавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да асадку (у 1 знач.). Асадкавы слой.
2. Спец. Які ўтварыўся шляхам асядання мінеральных і арганічных рэчываў і наступнага іх ушчыльнення і змянення. Асадкавыя горныя пароды.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абстрагава́ць, ‑гую, ‑гуеш, ‑гуе; зак. і незак., што.
Кніжн. Выдзеліць (выдзяляць) найбольш істотныя, заканамерныя прыкметы і сувязі прадмета шляхам мысленнага аддзялення ад мноства іншых, неістотных яго уласцівасцей, якасцей, сувязей. Абстрагаваць рысы характару героя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідралака́цыя, ‑і, ж.
Спец. Вызначэнне месцазнаходжання падводных аб’ектаў шляхам пасылкі і прыёму гукавых сігналаў, якія вылучаюцца аб’ектамі або адбіваюцца імі. // Галіна навукі і тэхнікі, якая вывучае метады і стварае сродкі для такога вызначэння.
[Ад грэч. hýdōr — вада і лац. locatio — размяшчэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскідны́, ‑ая, ‑ое.
1. Такі, які можна раскінуць, раскласці; раскладны. Раскідное крэсла.
2. Спец. Прызначаны для раскідання чаго‑н. Раскідная сеялка.
3. Спец. Які робіцца шляхам раскідання, рассейвання. Раскідная сяўба. Раскідное ўнясенне ўгнаенняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шантажы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.
Дамагацца чаго‑н. у каго‑н. шляхам шантажу. [Ганя:] — Каб хто толькі ведаў, якую ён [Намыснік] развёў дзейнасць! Шантажыруе суседзяў, сына адбівае ад сям’і, граззю мяне аблівае... Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шапава́льны, ‑ая, ‑ае.
Уст.
1. Які мае адносіны да шапавала.
2. Звязаны з апрацоўкай шэрсці шляхам узбівання, разрыхлення яе асобым інструментам або машынай; прызначаны для такой апрацоўкі. Шапавальны смычок. Шапавальны промысел. Шапавальная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)