пале́гчаць, ‑ае; зак.

Разм. Тое, што і палягчэць. За год каса нібы высахла, палегчала. Карпюк. Цяпер шашу з двух бакоў абступаў лес. На дарозе быў халадок, і Раі палегчала. Арабей. Хочацца піць. Каўтнеш глыток-другі вады з пляшкі — палегчае, але потым — зноў смага. Каршукоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пату́зацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Тузацца, біцца некаторы час. [Стараста:] — Не трэба, панічок, мяшацца. Няхай сабе яны патузаюцца — самі разыдуцца. Умяшайся — горш будзе. Колас. Арсень быў здаровы для сваіх гадоў, і Зернавому прыйшлося добра з ім патузацца, пакуль яны зноў апынуліся на сцежцы. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыгажэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.

Станавіцца прыгожым, прыгажэйшым. Хачу, Каб раслі зноў і сосны і клёны І край прыгажэў мой штогод. Прыходзька. — І чаго ты такі сур’ёзны выгляд робіш, — жартавала з.. [Тані] Ніна .. Усміхніся лепш — зусім іншай станеш. Таня не вытрымлівала, усміхалася і сапраўды прыгажэла. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымгну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Разм. Заснуць ненадоўга лёгкім сном; прыдрамнуць, задрамаць. Паабедаўшы, Шалюта лёг на хвілінку прымгнуць, і якраз у гэты час прыехаў Варановіч. Дуброўскі. Зноў валаклі клункі ў хату, кармілі коней і на гадзіну, не распранаючыся, прымгнулі ў халодных сенцах. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэгуля́тар, ‑а, м.

Прыбор для рэгулявання дзеяння чаго‑н. (машыны, механізма і пад.). Машыніст Андрэй Беражкоў таргануў за прывод сігнала, пасунуў рэгулятар назад і ўключыў тармазы. Васілёнак. Славік уключыў радыёлу зноў. Крутнуў рэгулятар гучнасці залішне. Шамякін. // перан. Кніжн. Тое, што рэгулюе, накіроўвае развіццё чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухадо́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сухадолу. Сухадольныя сенажаці. □ Роснай блакітнай раніцай .. на заліўныя і сухадольныя лугі выехалі калгасныя касілкі. Стаховіч. // Які расце на сухадолах. А [карова] Рэпка, пакуль .. [Сцяпан] займаўся ўспамінамі, зноў пабегла на сухадольную траву. Асіпенка. // Які звязаны з выкарыстаннем сухадолаў. Сухадольнае бахчаводства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбрысці́, ‑брыду, ‑брыдзеш, ‑брыдзе; ‑брыдзём, ‑брыдзяце; пр. узбрыў, ‑брыла, ‑ло; заг. узбрыдзі; зак.

Брыдучы, зайсці, забрысці куды‑н. Узбрыў зноў на абочыну шашы і пайшоў, пайшоў да возера. Сачанка.

•••

Узбрысці на язык — міжвольна сказацца.

Узбрысці ў галаву (на думку) — выпадкова прыйсці ў галаву; уздумацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвалачы́ся, ‑лачуся, ‑лачэшся, ‑лачэцца; ‑лачомся, ‑лачацеся; пр. узвалокся, ‑лаклася, ‑лося; зак.

Разм.

1. З цяжкасцю ўзысці, падняцца куды‑н. Узвалачыся па пагорак. Узвалачыся на пяты паверх.

2. З цяжкасцю падняцца, устаць. [Вера Ігнатаўна:] — Ляжыць .. [старая] ці ходзіць? [Несцер:] — Больш ляжыць. От, узвалачэцца на якую хвіліну і зноў кладзецца. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уту́піцца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; зак.

Разм. Пільна, не адводзячы вачэй глядзець на каго‑, што‑н. Раман заўважыў Андрэйку і быў спыніўся на нейкую хвіліну і ўтупіўся вачыма ў яго бок. Кавалёў. Коля ўстаў, падышоў да акна, нешта паўглядаўся, потым зноў ўтупіўся ў чарцёж. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усплы́сці сов., прям., перен. всплыть; (об образах, воспоминаниях — ещё) встать;

наве́рх ~лыло́ мно́ства мале́нькіх ры́бак — наве́рх всплы́ло мно́жество ма́леньких ры́бок;

пе́рад вачы́ма ўсплыў знаёмы во́браз — пе́ред глаза́ми всплыл (встал) знако́мый о́браз;

зноў ~лыло́ гэ́та пыта́нне — сно́ва всплыл э́тот вопро́с;

у. наве́рх — всплыть на пове́рхность (нару́жу)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)