джа́ла, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Колючы орган ці частка цела жывёл і раслін для ўпрысквання атрутнага рэчыва.

Д. пчалы.

Змяінае д.

2. Вастрыё колючага ці рэжучага інструмента, прадмета.

Д. касы.

3. перан. Пра што-н. вострае, з’едлівае.

Д. сатыры.

|| памянш. джа́льца, -а, мн. -ы, -аў, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эліксі́р, -у, м.

1. Выцяжка з раслін або моцны настой на спірце, кіслотах і пад., ужыв. ў медыцыне, касметыцы.

Рамонкавы э.

2. перан. Пра тое, што бадзёрыць, дае тонус жыццю.

Узбадзёрыцца эліксірам.

◊

Эліксір жыцця — чарадзейны напітак, які імкнуліся атрымаць алхімікі для таго, каб захаваць маладосць.

|| прым. эліксі́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пацурба́лак ’цурбалак’ (стаўбц., Нар. сл.). Да па‑ і цурба́лак ’тс’, цуру́балы ’сцёблы раслін’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наці́нне, ‑я, н., зб.

Разм. Сцёблы агародных раслін; цяўнік. Аўсы і ячмені таксама зваліліся на зямлю, а націнне бульбы завяла, пахілілася ў барозны. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

некта́р, ‑у, м.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — напітак багоў, які даваў ім бяссмерце і вечную маладосць.

2. Цукрысты сок, які выдзяляецца нектарнікамі вышэйшых раслін.

[Грэч. néktar.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акульту́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

1. Зрабіць прыгодным для вырошчвання сельскагаспадарчых раслін. Акультурыць глебу.

2. Ператварыць дзікую расліну ў культурную. Акультурыць лясную яблыню.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бабко́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Прыгатаваны, атрыманы з бабкоў. Бабковы алей.

2. у знач. наз. бабко́выя, ‑ых. Сямейства раслін, да якога адносіцца бабок і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бананае́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Птушка атрада зязюль, з прыгожым, яркім апярэннем, водзіцца ў лясах і саванах Афрыкі, харчуецца пладамі, ягадамі, насеннем розных раслін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гадава́льнік, ‑а, м.

Месца для развядзення і вырошчвання раслін або жывёл. Пладовы гадавальнік. □ Бярэзінскі запаведнік з’яўляецца.. гадавальнікам для захавання і развядзення баброў. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геабата́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Навука аб пашырэнні і размеркаванні раслін на паверхні Зямлі ў залежпасці ад клімату, асаблівасцей глебы, рэльефу і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)