Дрэ́йфіць ’баяцца’ (БРС). Рус. дре́йфить ’тс’. Відавочна, узята з марскога жаргону. Параўн. рус. марское дре́йфить (дрейфова́ть) < гал. drijven ’адкланяцца ад курсу, дрэйфаваць’. Да дрейфова́ть, дрейф гл. Фасмер, 1, 537; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 189.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Духаве́нства ’духавенства’ (БРС). Запазычанне з рус. духове́нство ’тс’, якое ўзята з польск. мовы (duchowieństwo). У польск. мове гэта з’яўляецца калькай з ням. Geistlichkeit ’тс’. Гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 216; падрабязна Вінаградаў, Очерки, 32.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ды́спут ’дыспут’ (БРС). З рус. ди́спут ’тс’ < польск. dysput ’спрэчка’ (< лац.). Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 133–134; параўн. таксама Фасмер, 1, 516. Вядомае ў дыялектах ды́спут ’спрэчка’ (Нас., Касп.) запазычана прама з польск. dysput.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дэкада́нс ’дэкаданс’ (БРС). Як і дэкадэ́нт ’дэкадэнт’ (БРС), запазычанне (у XIX ст., як і рус. декада́нс, декаде́нт, укр. декада́нс, декаде́нт) з франц. décadente, décadence. Падрабязна Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 53–54 (з літ-рай).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дэлега́цыя ’дэлегацыя’ (БРС), дэлега́т (БРС), ст.-бел. делегатъ (XVIII ст., Булыка, Запазыч.). Рус. делега́ция, делега́т, укр. делега́ція, делега́т. Запазычанне з польск. delegacja, delegat (< лац. delegatio, delegatus). Фасмер, 1, 496; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 59.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дэ́ман ’дэман’ (БРС). Рус. де́мон, укр. де́мон. Кніжнае запазычанне са ст.-слав., ц.-слав. демонъ, дѣмонъ ’тс’ (а гэта з грэч. δαίμων ’злы дух, д’ябал’). Гл. Фасмер, 1, 498; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 67.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жом ’жамерыны’ (дзятл., Сл. паўн.-зах.). Рус. жом ’жамерыны; прас для выціскання’, укр. жом ’жамерыны’. Усх.-слав. бязафіксны наз. ад дзеяслова жаць2 (гл.): *жьмъ. Фасмер, 2, 61; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 295–296.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кані́стра ’плоскі бак з герметычнай накрыўкай для захоўвання вадкасцей’ (ТСБМ). З ням. Kanister < лац. canistrum ’плеценая з чароту карзіна’ < ст.-грэч. κάνιστρον ’тс’ < κάννα ’трыснёг’. Запазычанне з перыяду Вялікай Айчыннай вайны (Шанскі, 2 (К), 44).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Клас ’сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх-небудзь агульных прымет’, ’вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці’, ’падраздзяленне школы’ (ТСБМ). Запазычанне праз рус. класс з франц. classe (Шанскі, 2, 8, 145–146).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аге́нт. Новае запазычанне праз рускую мову (гл. Крукоўскі, Уплыў, 78), дзе ў сваю чаргу з ням. Agent (XVII ст.) (Шанскі, 1, А, 39). Ст.-бел. аент (1666) (Булыка, Запазыч.) з ст.-польск. ajent (Фасмер, 1, 60).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)