Verbum

даспа́ць, ‑сплю, ‑спіш, ‑спіць; зак.

Разм.

1. Праспаць дадаткова пэўны час, каб добра выспацца. Даць даспаць дзецям. □ І з партызанскай прыйдзеш славай, — Тады даспім і даядзім. Астрэйка.

2. Праспаць да якога‑н. часу. Даспаць да ўсходу сонца.

мурза́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Запэцканы, брудны. Дзеці ўставіліся на незнаёмых круглымі .. вачыма, і мурзатыя тварыкі іх застылі ў нейкім чаканні. Кулакоўскі.

2. перан. Абл. Закрыты дымкай, затуманены; шэры. Ад пылу-дыму ўсё сонца мурзатае, затуманенае. Баранавых.

натру́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

Стаміць, давесці да хваравітага стану (працяглай або цяжкай працай, хадой і пад.). З лесу выходзім, калі сонца ўжо схіліла на захад. Бацька дужа натрудзіў ногі і.. ледзь наспявае за мною. Сачанка.

недако́нчаны, ‑ая, ‑ае.

Не даведзены да канца; незавершаны, незакончаны. Але я веру, што сонца ўстане І за[й]грае сярпом на шыбах. На змрочных сценах майго падвала, На недакончанай маёй песні. Танк. Недакончаныя хаты паставілі ў неба кроквы. Савіцкі.

няла́дны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Дрэнны, нядобры. Ад паварота і да паварота Адным дажджам адкрыты семафор. Няладная, нялёгкая пагода. Спяць самалёты сонца і прастор. Чэрня. / у знач. наз. няла́днае, ‑ага, н. Яшчэ на сярэдзіне дарогі адчуў.. [Астап] няладнае. Лынькоў.

папялі́сты, ‑ая, ‑ае.

Які мае колер попелу. Сонца пякло без жалю, бясхмарнае неба было папялістым. Хомчанка. Усе з пашанаю глянулі на гэтыя сціплыя, невысокія кусты, якія папялістым колерам сваіх лісточкаў крыху нагадвалі адзін з нашых вербалозаў. Дубоўка.

пата́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Тое, што і падтакваць. Афіцэр слухаў, патакваў. Лынькоў. Апусціўшы казырок кепкі ад сонца на самы нос, ён пабліскваў з цянёчку хітрымі вачыма і часта патакваў расказчыку: «ага!», «а як жа!..» Брыль.

ра́нне, ‑я, н.

Тое, што і раніца. Ад рання да вечара. □ [Лізавета:] — Я ўчора, пакуль машыну злавіла, выстаяла па шашы цэлае ранне. Чорны. Сонца толькі што ўзышло.. З усіх комінаў белыя слупы дыму валяць. Ранне марознае, празрыстае. Машара.

утрамбава́цца, ‑буецца; зак.

Стаць утрамбаваным, шчыльным, гладкім. Вуліцы нашай цяпер не пазнаць: яна і высахла і ўтрамбавалася.. пешаходамі і калёсамі. Якімовіч. Апошнія суткі часта выпадалі дажджы, днём амаль па-вясковаму грэла сонца, глыбокі снег асеў, утрамбаваўся. Шашкоў.