Распатвор́ыць ’распусціць пры патуранні, раздурыць’ (Янк. 3., Жд. 1), ’разбэсціць’ (Мат. Гом.), ’распесціць’ (маг., Наша слова, 2002, 16 кастр.), распотворы́ць ’распусціць, даць волю’ (ельск., Жыв. НС). Гл. патвараць, патвор.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Страка́ч: даць стракача́ ‘уцячы, збегчы’ (Сержп., Стан.). Ад страка́ць ‘бегаць, гізаваць’ (Сцяшк.), суадноснага з рус. стрека́ч у выразе дать стрекача́, што да стрекать ‘хутка бегчы’. Параўн. строк 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абдуры́ць, ‑дуру, ‑дурыш, ‑дурыць; зак., каго-што.
Разм. Ашукаць, перахітрыць каго‑н. Не даць сябе абдурыць. □ Не, матку не абдурыш, не схаваеш ад маткі нічога. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаспо́дзь, го́спада, м.
Адна з назваў бога ў хрысціянскай рэлігіі.
•••
Госпадзі! (у знач. выкл.) — ужываецца для выражэння здзіўлення, нецярпення і пад.
Не дай гасподзь гл. даць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кавяня́, ‑і́, ж.
Абл. Палка для апоры пры хадзьбе; кій. — Гавары, дзеўка, ды не загаварвайся, а то я за тваю ману і кавянёй магу даць! Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крупару́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Тое, што і крупадзёрка. Ладуцька сабраў праўленне, параіўся, прыкінуў, што можа даць калгасу невялікі млын, крупарушка. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праштурхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; каго-што.
1. Прасунуць, прапіхнуць штуршком.
2. перан. Разм. Паскорыць ажыццяўленне, рашэнне чаго‑н.; даць ход чаму‑н. Праштурхнуць справу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разняво́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Збавіць ад няволі, прыгнёту, прымусу; даць волю. Калгасны лад разняволіць асобу чалавека, вызваліць яе ад індывідуалістычных імкненняў — сцвярджае [Чорны ў аповесці «Лявон Бушмар»]. Луфераў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
санкцыяні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Даць (даваць) санкцыю на што‑н.; зацвердзіць (зацвярджаць), адобрыць (адабраць). — Можаш ісці! — паспяшаўся санкцыяніраваць загад маёра лейтэнант. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сталява́р, ‑а, м.
Рабочы, спецыяліст па сталеварэнню. У кожнага ёсць свае справы, ў мяне, сталявара, — руда, З якое адменныя сплавы Звыш плана павінен я даць. Непачаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)