смех, -у, м.
Кароткія характэрныя парывістыя гукі, што ствараюцца кароткімі выдыхальнымі рухамі, як праяўленне весялосці, радасці, задаволенасці, а таксама злараднасці, насмешкі і іншых пачуццяў.
Здаровы дзіцячы с.
Падарваць жываты са смеху.
◊
Без смеху — сур’ёзна.
Не да смеху — няма прычыны смяяцца, весяліцца.
Смех бярэ — хочацца смяяцца.
Смеху варта — смешна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трашчо́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Прылада, пры дапамозе якой утвараюцца траскучыя гукі.
2. Народны ўдарны музычны інструмент, які складаецца з набору драўляных дошчачак, нанізаных адным канцом на вяроўку.
3. перан. Той (тая), хто многа, не сціхаючы гаворыць; балбатун (балбатуха) (разм.).
|| прым. трашчо́тачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скра́двацца, ‑аецца; незак.
1. Рабіцца невыразным, неадчувальным, непрыкметным. Смуглявы скуласты твар, крыху раскосыя вочы выклікалі прыкрасць, і Кіра старалася стаць да люстра так, каб гэта скрадвалася. Карпаў. // Рабіцца больш ціхім (пра гукі, шум і пад.). Гадлеўскі загадаў абабіць дыспетчарскія кабіны лямцам, пакласці на падлозе мяккія «дарожкі», каб скрадваліся гукі. Шынклер.
2. Зал. да скрадваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мілагу́чны, ‑ая, ‑ае.
Прыемны на слых; які прыемна гучыць. □ Гукі раяля, зліваючыся ў мілагучную мелодыю, ледзь чутна даляталі да вушэй вартавога. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кігі́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. кігікаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Над куп’ём з пранізлівым кігіканнем пабіліся чарнакрылыя кнігаўкі. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клеката́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. клекатаць (у 1, 2 і 3 знач.), а таксама гукі гэтага дзеяння. Клекатанне буслоў. Клекатанне вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кра́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. кракаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Сіваваронкі з сярдзітым краканнем кружыліся над дуплістымі дзеравякамі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кугі́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Ствараць гукі, падобныя на «ку-гі», «ку-гі». Дзятва гойсала, кугікала і круцілася ля вогнішча. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́бна-зубны́, ‑ая, ‑ое.
Які ўтвараецца збліжэннем або змыканнем ніжняй губы з верхнімі зубамі; лабіядэнтальны (пра гукі мовы). Губна-зубны зычны «ф».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́пат, ‑у, М ‑паце, м.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. гупаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Даносіўся мяккі гупат цяжкіх кавальскіх молатаў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)