саўдзе́льнік, ‑а, м.
Той, хто прымае ўдзел у чым‑н. разам з кім‑н. — Ведаеш, Андрэй Максімавіч, я сябе адчуваю саўдзельнікам злачынства, — прызнаўся Радзевіч. Дуброўскі. Свірыд хавае крадзенае і сам крадзе, зрабіў саўдзельнікам сына Амяльяна. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмо́віцца, ‑моўлюся, ‑мовішся, ‑мовіцца; зак.
Памыліцца пры размове, сказаць не тое, што трэба. // Нечакана прыгадаць што‑н. Арцёмава, прыняўшы ўдзел у маіх «росшуках», абмовілася, што яна часта бывае ў шпіталі. Шынклер.
•••
Не абмовіцца (ні адным) словам — нічога не сказаць, змоўчаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канфіскава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак. і незак., што.
Правесці (праводзіць) канфіскацыю. Канфіскаваць каштоўнасці. □ [У гаспадарцы] засталіся толькі сто пяцьдзесят дзесяцін, бо другія сто пяцьдзесят царскі ўрад канфіскаваў за ўдзел бацькі ў паўстанні. Пестрак. Газету затрымлівалі, штрафавалі, канфіскавалі і, нарэшце, зусім забаранілі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удзе́льнік, ‑а, м.
Той, хто прымае ўдзел у чым‑н. Удзельнікі нарады, панурыя, незадаволеныя, не спяшаючыся, выходзілі з кабінета. Марціновіч. Быў канец жніўня — час, калі спяшаліся на вучобу студэнты, вярталіся ўдзельнікі шматлікіх экскурсій. Даніленка. Мой брат — камсамолец, Удзельнік вайны. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыгу́начнік, ‑а, м.
Работнік чыгуначнага транспарту. Міхал Баўдзей зараз таксама быў безработным: яго зволілі са службы за ўдзел у забастоўцы чыгуначнікаў. Колас. Трэба аддаць належнае французскім чыгуначнікам, якія захоўвалі сталы парадак ва ўсім гэтым шуме і тлуме шматтысячнага патоку; пасажыраў. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плы́тнік, ‑а, м.
Рабочы, які звязвае бярвенні ў плыты і прымае ўдзел у сплаве. З шырокіх памостаў, якія складаліся з процьмы плытоў, разносіліся над рэчкаю рэзвыя выгукі і смех плытнікаў. Гартны. Па Дняпры па сінім, Дзе бушуюць хвалі, — Плытнікі ў Кахоўку Сасонку прыгналі. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стоты́сячны, ‑ая, ‑ае.
1. Які налічвае сто тысяч якіх‑н. адзінак (рублёў, кіламетраў, экземпляраў і пад.). Стотысячны тыраж.
2. Які складаецца з ста тысяч якіх‑н. адзінак. Два гады астрогу, адседжаныя бацькам за ўдзел у стотысячнай Грамадзе, — ён быў касірам ганчароўскага гуртка, — нагналі .. [маці], здаецца, страху на ўсё жыццё. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмо́ва, ‑ы, ж.
Тое, што і адмаўленне (у 1 знач.). Таццяна не знаходзіла сабе месца. Адмова Лясніцкага ўзяць яе на гэту аперацыю, у якой прымала ўдзел уся брыгада, пакрыўдзіла і ўсхвалявала яе. Шамякін. К твайму аконцу каля ганка Падходзіць варажыць цыганка. І, чуючы твае адмовы, Шыпіць пракляцця злыя словы. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пісьме́нства, ‑а, н.
Уст. Тое, што і пісьменнасць. Старажытнае рускае пісьменства. □ Цераз пераклады ўваходзіць нацыянальнае пісьменства ў скарбніцу сусветнай літаратуры. У. Калеснік. Беларускія пісьменнікі ніколі не аддзялялі і не аддзяляюць гэтае імя [Сыракомлі] ад беларускага пісьменства. Мальдзіс.
•••
Прыгожае пісьменства — мастацкая літаратура, белетрыстыка. [Аленка], не хочучы адставаць ад Сцёпкі па часці прыгожага пісьменства, прымала ўдзел у насценгазеце. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сла́бы, -ая, -ае.
1. Які мае малую сілу, магутнасць.
С. чалавек.
С. рухавік.
2. Нездаровы, хваравіты.
Слабая бабуля.
Слабыя нервы.
3. Які не вызначаецца моцным характарам; нястойкі.
Слабая натура.
Слабая воля.
4. Нязначны, малы.
Слабая падтрымка.
С. ўдзел.
5. Дрэнны, няўмела падрыхтаваны, выкананы недастаткова ўмела і пад.
С. вучань.
С. раман.
Сын с. ў матэматыцы.
6. Ненасычаны, нямоцны.
С. раствор солі.
Слабая гарэлка.
7. Нямоцна нацягнуты, свабодны.
Лейцы слаба (прысл.) нацягнуты.
◊
Слабае месца або слабы бок каго-чаго (разм.) — недахоп чый-н. або чаго-н.
|| наз. сла́басць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)