сме́лы, -ая, -ае.
1. Які не ведае страху, адважны, рашучы.
С. юнак.
С. ўчынак.
2. Наватарскі, нязвыклы, арыгінальны.
Смелая тэма выступлення.
С. кампазіцыйны прыём.
3. перан. Які выходзіць за межы прынятага, не зусім сціплы.
Смелае дэкальтэ.
С. жарт.
|| наз. сме́ласць, -і, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Маладзя́н ’кавалер, жаніх’ (навагр., Дзмітр.) ’стары кавалер’ (Сцяц.). Відавочна, запазычана з польск. młodzian ’малады чалавек, юнак’, якое ўзыходзіць да прасл. mold‑ěnъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дамага́нне, ‑я, н.
Настойлівае імкненне дабіцца чаго‑н., атрымаць што‑н. Жазеф — паэт, летуценнік, весялун і вельмі ўпарты ў сваіх дамаганнях юнак. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бледнатва́ры, ‑ая, ‑ае.
1. З бледным тварам. Высокі і тонкі, як жэрдка, бледнатвары юнак нясмела падышоў да стала. Хведаровіч.
2. Назва чалавека белай расы (у індзейцаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дваццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца дваццаць гадоў. Дваццацігадовая дружба.
2. Узростам у дваццаць гадоў. Дваццацігадовы юнак.
3. Які мае адносіны да дваццацігоддзя (у 2 знач.). Дваццацігадовы юбілей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маладзе́нец 1 ’грудное дзіця, немаўля’ (Нас., Яшк. Назвы, Інстр. II), ’дзіця’ (калінк., Мат. Гом.). З рус. младенец ’тс’, якое з ц.-слав., ст.-слав. младеньць (і младѣньць). Такое ж значэнне і ў макед., балг. младенец. Дывергентная інавацыя ў прасл. (параўн. прус. maldenikis ’дзіця’). Гл. малады.
Маладзе́нец 2 ’жаніх, юнак, малады чалавек’ (Мядзв., Нас., Касп.; Мікуц., Пан.; расон., в.-дзв., Шатал.), усх. мыладзе́ніц (КЭС). Польск. młodzieniec ’тс’, н.-луж. młoźeńc, в.-луж. młodźenc, чэш., славац. mládenec ’юнак, халасцяк’, славен. mladénčič, серб.-харв. мла̏денац ’тс’, ’жаніх’, макед. младенец ’жаніх’, младинец ’юнак’. Прасл. moldenьcь < прус. maldenikis ’дзіця’ > малады́ (гл.).
Маладзе́нец 3, маладзе́няц ’маладзік’ (даўг., Сл. ПЗБ). Утворана ў выніку намінацыі з малады месяц ’тс’ (ваўк., гарад., Сл. ПЗБ) пры ад’ідэацыі маладзе́нец ’малады чалавек’.
*Маладзе́нец 4, мыладзе́ніц ’прыпадак’ (Бяльк.). Рус. пск., смал., разан. молоденец ’тс’, ’радзімёд’. Магчыма, знаходзіцца ў генетычнай сувязі з маладзе́нец 3 (?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасяро́дку, прыназ. і прысл.
Тое, што і пасярод. Спыніўся юнак пасяродку .. паляны. Куляшоў. Тут стаяла дарагая мэбля — сервант, тахта, яшчэ сервант, бліскучы паліраваны стол з крыштальнаю попельніцаю пасяродку. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
безупы́нна,
Прысл. да безупынны. Вялікі доктар — час — спакойна і безупынна ідзе па свеце і лечыць, і гоіць. Чорны. Да апошняга біў сінявокі юнак, аўтамат лескатаў безупынна ў руках. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паж ’у сярэднія вякі — падлетак, юнак дваранскага роду, які служыў пры двары караля або буйнага феадала’ (ТСБМ). Праз рус. паж або польск. paz̏ з франц. page ад італ. paggio ’малады слуга’ (параўн. Фасмер, 3, 184).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пратанцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
1. Выканаць танец; станцаваць. Пратанцаваць вальс. Пратанцаваць польку.
2. і без дап. Правесці некаторы час у танцах. Цэлы вечар з ... [Маняй] пратанцаваў нейкі сімпатычны юнак. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)