акамада́цыя, -і, ж. (кніжн.).

1. Прыстасаванне (арганізма).

2. У мовазнаўстве: фанетычны працэс прыстасавання вымаўлення сумежных зычных і галосных гукаў, у выніку чаго ўласцівасць аднаго гука часткова пашыраецца на іншы.

○

Акамадацыя вока — здольнасць вока прыстасоўвацца да разгляду прадметаў на розных адлегласцях.

|| прым. акамадацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бланк, ‑а, м.

Ліст паперы з друкаваным загалоўкам установы, прадпрыемства або з часткова надрукаваным тэкстам, астатняя частка якога запаўняецца пры неабходнасці. Бланк міністэрства. Тэлеграфны бланк. // Кніжачка з часткова надрукаваным тэкстам, якая прызначаецца для афіцыйнага дакумента. Яшчэ ўвосень 1941 года Мікалай і Марат на пажарышчы ў раёне Камароўкі выпадкова знайшлі пад кучай попелу цэлы стус уцалелых нейкім цудам ад агню бланкаў савецкіх пашпартоў. Пятніцкі.

[Фр. blanc — белы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакрышы́цца, ‑крышыцца; зак.

Раскрышыцца, разламацца цалкам або часткова. Хлеб пакрышыўся. □ Баёк механічнага бура, які здольны быў правіць тоўстую .. сталь, адскочыў ад сцяны і пакрышыўся. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апіса́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць апісальнага. Цішка Гартны глыбока пранікае ў падзеі, часткова пазбаўляецца натуралістычнай апісальнасці і схематызму, якія часам адчуваліся ў яго ранніх творах. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пладажэ́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Шкодны матылёк, вусень якога корміцца пладамі. Для вылоўлівання вусеняў пладажэркі і часткова даўганосіка накладваюцца лоўчыя паясы. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяцю́шнік, ‑у, м.

Травяністая паўпаразітычная расліна сямейства залознікавых з белымі ці бледна-фіялетавымі кветкамі, якая прысмоктваецца каранямі да іншых травяністых раслін і часткова харчуецца за іх кошт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

англаса́ксы, ‑аў; адз. англасакс, ‑а, м.

Народнасць, якая ўтварылася ў Англіі ў 7–10 стст. пасля англасаксонскага заваявання ў выніку змяшання англаў, саксаў, ютаў і часткова элементаў кельцкіх плямён.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Паўдзел́а драўніна, якая часткова ідзе на будаўніцтва, часткова на дровы’ (Інстр. II), паўдзелавы лес ’лес другога гатунку’//паўстрой (Мат. Гом.). Да паў- (гл.) і дзела ’справа, рамяство, мастацтва’, роднаснае да літ. daile ’тс’, параўн. ст.-слав. др’кводіло ’цясляр’. Тут у слова ‑дзела семантычны перанос: ’справа, рамяство’ > *матэрыял, з якім работнік працуе’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

во́ласць, ‑і, ж.

1. У Старажытнай Русі — мясцовасць, падпарадкаваная адной уладзе.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі і часткова ў СССР да 1930 г. — ніжэйшая адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка, якая ўваходзіла ў склад паветаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яўрэ́і, ‑яў; адз. яўрэй, ‑я, м.; яўрэйка, ‑і, ДМ ‑рэйцы; мн. яўрэйкі; ‑рэек; ж.

Народ семіцкай моўнай групы, аб’яднаны агульным паходжаннем і, часткова, рэлігіяй, які цяпер жыве ў розных краінах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)