нетерпи́мый

1. (недопустимый) нецярпі́мы, недапушча́льны; (несносный) нязно́сны;

нетерпи́мое поведе́ние недапушча́льныя паво́дзіны; в знач. сказ. переводится чаще выражением не́льга цярпе́ць;

э́то нетерпи́мо гэ́тага не́льга цярпе́ць;

таки́е посту́пки нетерпи́мы такі́х учы́нкаў не́льга цярпе́ць;

2. (лишённый терпимости) нецярпі́мы;

он челове́к о́чень нетерпи́мый ён чалаве́к ве́льмі нецярпі́мы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наступа́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць наступальнага. [Ворага] можна перамагчы наступальнасцю, смеласцю, рашучасцю. Сабалеўскі. Звыклы цярпець, захоплены наступальнасцю, рытмам касьбы, .. [Васіль] як бы неахвотна спыняўся, выпростваўся, каб памянташыць касу. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца.

Лопнуў графін.

Лопнула струна.

2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.).

Лопнулі надзеі.

◊

Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.

Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.

|| незак. ло́паць, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

яхі́днічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Злосна іранізаваць, з’едліва насміхацца з каго‑н. [Надзя:] — Скалячы зубы, Хвядос будзе яхіднічаць, гігікаць, а ты мусіш выслухоўваць яго, цярпець. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пералаві́ць, ‑лаўлю, ‑ловіш, ‑ловіць; зак., каго-што.

Палавіць, злавіць усіх, многіх або ўсё, многае. Пералавіць птушак. □ [Талаш:] — Чаго мы цярпець будзем, навошта спадзявацца? Чакаць, покі нас пераловяць па аднаму. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гадлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які не можа цярпець, не пераносіць гадкага; брыдлівы, грэблівы. Гадлівы чалавек. // Поўны агіды, грэблівасці. [Гунава] з гадлівай грымасай пацёр руку аб палу фрэнча. Пляма не сыходзіла. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Карпе́ць ’трывожыць, хваляваць’ (З нар. сл.), ’цярпець невыгоды, нястачы’ (КЭС, лаг.). Да карпаць 1. Семантычна няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

го́ра, -а, н.

1. Глыбокі жаль, смутак.

Захварэць з г.

2. Тое, што і няшчасце.

У мяне вялікае г.

3. Жыццёвыя няўдачы, мукі, нястача.

Г. не знаць.

Цярпець г.

◊

Глынуць гора (разм.) — перажыць многа цяжкасцей.

Заліць гора (разм.) — напіцца з гора.

З горам папалам (разм.) — з вялікай цяжкасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

секта́нт, ‑а, М ‑нце. м.

1. Паслядоўнік якой‑н. рэлігійнай секты. Сход сектантаў.

2. перан. Чалавек, які вылучаецца вузкімі інтарэсамі якой‑н. замкнутай групы, секты. Сектантаў Валуеў ненавідзеў. Таксама ён цярпець не мог раскольнікаў. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бракаро́б, ‑а, м.

Той, хто дапускае брак у рабоце; нядобрасумленны работнік. — Мы, таварышы, гаварыла майстар цэха, — спаборнічаем за тое, каб наш, цэх стаў калектывам камуністычнай працы. Дык хіба мы можам цярпець бракаробаў у нашай сям’і? Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)