ку́рны, -ая, -ае.

1. Які абаграваецца печкай без коміна.

Курная хата.

2. Які дае многа дыму, копаці.

Курная галавешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хаці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж.

Убогая, старая хата.

|| памянш. хаці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напалаві́ну, прысл.

1. У няпоўным, палавінным памеры, аб’ёме.

Хата н. пустая.

2. Не да канца, не зусім.

Зрабіць справу н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фа́нза, -ы, ДМ -зе, мн. -ы, фанз і -аў, ж.

Сялянская хата ў Кітаі, Карэі.

|| прым. фа́нзавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паго́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

Невялікая адложыстая ўзвышанасць, узгорак.

Хата стаіць на пагорку.

|| памянш. паго́рачак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

буй¹, буя́, М на буі́, мн. буі́, буёў, м.

Высокае, адкрытае з усіх бакоў для ветру месца.

Хата стаяла на буі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ям, -а, мн. -ы, -аў, м. (уст.).

Паштовая станцыя, дзе праезджыя мянялі коней.

|| прым. ямскі́, -а́я, -о́е.

Ямская хата (памяшканне такой станцыі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́рніца, ‑ы, ж.

Уст. Курная хата. У сярэдзіне хата нагадвала даўнейшую курніцу. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́занка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Хата, пабудаваная з гліны або дрэва, абмазанага глінай.

Украінская м.

|| прым. ма́занкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чита́льня чыта́льня, -ні ж.;

изба́-чита́льня уст. ха́та-чыта́льня.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)