Вяча́ць ’верашчаць, крычаць’ (Крывіч), вэчати ’раўці’ (Бесар.). Укр. вʼяча́ти ’бэкаць’, рус. веча́ть ’крычаць’ (пск., смал., СРНГ), вяча́ць ’вішчаць’ (Даль), вячу́ ’плачу’, вя́чать (Фасмер), славен. vẹ́čati ’крычаць’ (Плет.). Гукапераймальнае ўтварэнне, чым тлумачацца ваганні ў фанетыцы. Параўн. «вуол вэчит» (Бесар.), «вячить… блеять, кричать как овцы» (Даль, 1, 830). Нельга аддзяляць ад вякаць; гл. Фасмер, 1, 375; Рудніцкі, 1, 510. Вякаць (вячаць, як буркаць) бурчаць, ячаць/якаць і да т. п. Рус. вячать і ячать звязаны; ва ўсякім разе фармальна і фанетычна яны паралельныя; гл. Фасмер, 4, 570, 571.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Алты́н ’манета’ (Нас.) < тат. алтын ’золата, залатая манета’, гл. Фасмер, 1, 72; Шанскі, 1, А, 81.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Балала́йка (БРС). Рус. балала́йка, укр. балала́йка. Як і балаба́йка (гл.), гукапераймальнага паходжання. Параўн. Фасмер, 1, 113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кармы́к ’кручок з блешняй’ (Крыв.), рус. кармак, кормак. Запазычанне з цюрк. karmak ’кручок’ (Фасмер, 2, 201).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ква́ша ’саладуха’ (ТС, Вешт., Малч.), ’кулеш’ (Мат. Гом.). Да квас‑i̯a (Фасмер, 2, 218). Гл. квас.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ке́лля ’асобны пакой манаха ў манастыры’ (ТСБМ). Ст.-рус. келия < с.-грэч. κέλλα (Фасмер, 2, 222).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лю́мза (экспр.) ’плаксун, плаксуха’ (кобр., Нар. лекс.). Да ру́мза ’тс’ якое Фасмер (3, 533) лічыць гукапераймальным.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Малдава́нка, мылдыва́нка ’намітка, галаўная павязка’ (Бяльк.). Да тапоніма Малдавія, які з рум. Moldovă (Фасмер, 2, 642).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Спахо́мы ‘пакаты (бераг)’ (Сцяшк. Сл.). Няясна; параўн. польск. pachać ‘капаць; зразаць’ (Фасмер, 3, 220). Гл. пахаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́сце выкл. здзіўлення (Нас.). Рус. во́сьте ’тс’. З вось (гл.) і те. Фасмер (4, 34) лічыць те скарочанай формай рус. займ. тебе, ст.-слав. тебѣ, а не старой формай дав. скл. адз. л. ст.-рус., ст.-слав. ти ’табе’, як мяркуюць Гараеў (362 і наст.) і Дурнаво (Очерк, 293). (Гл. Фасмер, 4, 34).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)