уві́ць, уваўю, уваўеш, уваўе; уваўём, уваўяце; пр. увіў, увіла, ‑ло; заг. уві; зак., што.

1. Уплесці, укруціць віццём, звіваннем. Увіць стужку ў вянок.

2. Намотваючы, змясціць. Увіць усю пражу на верацяно.

3. Абвіць сабою паверхню чаго‑н. (аб раслінах). Дзікі вінаград увіў сцены дамоў.

4. Упрыгожыць, абвіваючы чым‑н. Увіць арку гірляндамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угарну́ць, угарну, угорнеш, угорне; зак., каго-што ў што.

1. Заграбаючы, горнучы, перамясціць куды‑н. Угарнуць жар у печ. □ Падкаціўшы да камля сасны веласіпед, я падняў шапку і рукою ўгарнуў у яе вожыка. Сачанка.

2. Загарнуць, ухутаць у што‑н., закрыўшы з усіх бакоў; увярцець, укруціць. Угарнуць рэчы ў паперу. Угарнуць дзіця ў коўдру.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абгарну́ць, ‑гарну, ‑горнеш, ‑горне; зак., каго-што.

1. Абсыпаць што‑н. чым‑н. поўнасцю або часткова. Абгарнуць дрэўцы зямлёю.

2. Пакрыць, ахінуць чым‑н. з усіх бакоў; укруціць у што‑н. Абгарнуць кнігу папераю. □ Цімошка прысеў, каб латвей запаліць падпалак, а Юзік абгарнуў яго халацікам, закрываючы ад ветру. Колас.

3. перан. Абвалачы з усіх бакоў. Хмары так абгарнулі неба, што стала цёмна, як у склепе. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укру́чваць несов.

1. вви́нчивать, ввёртывать, вкру́чивать;

2. заку́тывать, завёртывать; уку́тывать; (чем-л.) обма́тывать;

3. прикру́чивать, убавля́ть;

4. зама́тывать;

5. прост. (присваивать, не возвращать чего-л.) зама́тывать, зажи́ливать;

1-5 см. укруці́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обверну́ть сов., разг. (чем) абвіну́ць, абгарну́ць, мног. паабго́ртваць; (во что) укруці́ць, мног. паўкру́чваць, завіну́ць, загарну́ць, мног. пазаго́ртваць; (книгу, тетрадь и т. п.) абгарну́ць, мног. паабго́ртваць, аблажы́ць; (обмотать) абкруці́ць, мног. паабкру́чваць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

окрути́ть сов.

1. абкруці́ць, мног. паабкру́чваць; (завернуть) загарну́ць, мног. пазаго́ртваць, укруці́ць, мног. паўкру́чваць (у што); (обвернуть) абгарну́ць, мног. паабго́ртваць, абвіну́ць; (обмотать) абмата́ць, мног. паабмо́тваць;

2. прост., шутл., уст. (обвенчать) абкруці́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

умота́ть сов.

1. (обмотать) разг. абкруці́ць, абмата́ць, укруці́ць, умата́ць;

2. (наматывая, уместить) умата́ць;

3. (сильно утомить) прост. вы́матаць; (изнурить — ещё) змардава́ць; (утомить) змары́ць, стамі́ць; (лишить сил — ещё) знясі́ліць;

4. см. умота́ться​ 4;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спаві́ць, спаўю, спаўеш, спаўе; спаўем, спаўяце; пр. спавіў, ‑ла, ‑ло; заг. спаві; зак., каго-што.

1. Загарнуць, укруціць дзіця ў пялёнкі. На руках заплакала дзіця. Жанчына палажыла яго на ложак, хутка і ўвішна спавіла. Дадзіёмаў. // Абматаць чым‑н., загарнуць у што‑н. Спавіла і паволі пачала спускаць труну ў яму тоўстая вяроўка. Васілевіч.

2. Абвіць, аплесці чым‑н.; абхапіць. Спяшаўся прайсці па знаёмай дарожцы, Дзе хаты спавіў неадступлівы хмель. Гаўрусёў. Зверху, з сакавітых і яркіх галін, ападае зрэдку зялёная ігліца, кладзецца на срабрыстае павуцінне, што спавіло сухое голле ля ствалоў. Савіцкі. // перан. Ахутаць, ахінуць, акрыць з усіх бакоў. Пад раніцу волкі туман спавіў густыя кусты, і ўсё патанула ў ім, прыціхла. Асіпенка. Сіняя смуга спавіла прасторы. Дуброўскі. Спавіла вёску вечара ціша: Замоўк і на вуліцы гоман. Чарот. // Ахапіць (пра пачуцці). Раптам страх спавіў дзявочы: Ці застацца, ці ўцякаць? Толькі вочы ў хлопца, вочы Так прывабліва гараць. А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заката́ть​I сов.

1. (завернуть во что-л.) укруці́ць, мног. паўкру́чваць, закруці́ць, мног. пазакру́чваць; загарну́ць, мног. пазаго́ртваць;

2. (подвернуть, засучить) разг. падкаса́ць, мног. пападка́сваць, закаса́ць, мног. пазака́сваць;

3. (заровнять катком) укача́ць, зараўнава́ць;

4. (отправить в тюрьму и т. п.) прост. засадзі́ць, запрато́рыць;

5. (утомить катанием) разг. утамі́ць важэ́ннем (ката́ннем), стамі́ць важэ́ннем (ката́ннем); змары́ць важэ́ннем (ката́ннем).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

оберну́ть​I сов. (чем) абгарну́ць, мног. паабго́ртваць, абвіну́ць; (во что) укруці́ць, мног. паўкру́чваць, завіну́ць, загарну́ць, мног. пазаго́ртваць; (книгу, тетрадь и т. п.) абгарну́ць, мног. паабго́ртваць, аблажы́ць; (обмотать) абкруці́ць, мног. паабкру́чваць;

оберну́ть паке́т бума́гой загарну́ць паке́т папе́рай;

оберну́ть кни́гу аблажы́ць кні́гу;

оберну́ть косу́ вокру́г головы́ абкруці́ць касу́ вако́л галавы́;

◊

оберну́ть вокру́г па́льца абве́сці вако́л па́льца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)