со́ннік, ‑а, м.
Уст. Кніга, у якой даецца тлумачэнне сноў. Да рэвалюцыі друкавалі нават кнігі, соннікі, якія тлумачылі кожны вобраз, што мільгаў у сне. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агаво́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Дадатковае тлумачэнне, заўвага, абмежаванне. Істотная агаворка. Згадзіцца без усякіх агаворак.
2. Памылкова ўжытае слова або выраз.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэфсі́р, ‑а, м.
Каментарый да тэкстаў свяшчэннага пісання арабаў, тлумачэнне такіх тэкстаў. Тэфсір к Карану. // Тэкст Карана на арабскай мове з падрадковым перакладам на беларускую мову.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэжысёрскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рэжысёра. Рэжысёрская работа. □ [Рая] засаромелася ад гэтых слоў, але ўбачыла, што іншыя выканаўцы прынялі іх як зусім звычайнае рэжысёрскае тлумачэнне. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суб’ектыві́сцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да суб’ектывізму, суб’ектывістаў. Суб’ектывісцкае тлумачэнне. □ Пры разглядзе і ацэнцы твораў якраз момант суб’ектыўны часам дзе хто не ўлічвае або лічыць як нешта суб’ектывісцкае, непатрэбнае. Андраюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кры́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
1. Абмеркаванне, разбор чаго-н. з мэтай ацаніць вартасць.
Аб’ектыўная к.
2. Літаратурны жанр, задачай якога з’яўляецца аналіз, ацэнка, тлумачэнне твораў мастацтва, навукі, літаратуры.
Музычная к.
К. і літаратуразнаўства.
3. Адмоўнае выказванне пра што-н., аналіз недахопаў.
Падвергнуць крытыцы работу чыноўнікаў.
4. зб. Крытыкі.
◊
Не вытрымліваць (ніякай) крытыкі — быць нікуды не вартым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прапага́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Распаўсюджванне ў масах і тлумачэнне якіх‑н. ідэй, ведаў, вучэння. Прапаганда марксісцка-ленінскай тэорыі. Антырэлігійная прапаганда. // Ідэйнае ўздзейнічанне на шырокія масы, якое носіць палітычны характар. Імперыялістычная прапаганда непазбежнасці вайны.
[Ад лац. propaganda — тое, што трэба распаўсюджваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экспліка́цыя, ‑і, ж.
1. Прадстаўленне чаго‑н. у яўным выглядзе.
2. Спец. Тлумачэнне ўмоўных абазначэнняў на планах, картах; легенда.
3. Спец. Рэжысёрскі план спектакля, оперы, балета і пад. з яго ўказаннямі па пастаноўцы і афармленню.
[Лац. explicatio — вытлумачэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
изъясне́ние уст.
1. (действие) выка́званне, -ння ср.;
изъясне́ние чувств выка́званне пачу́ццяў;
2. (слова, объясняющие что-л.) тлумачэ́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інтэрпрэта́цыя, ‑і, ж.
Кніжн. Тлумачэнне, раскрыццё сэнсу чаго‑н. Інтэрпрэтацыя закона. Інтэрпрэтацыя тэксту. Інтэрпрэтацыя абрадавага фальклору. // Творчае раскрыццё вобраза або музычнага твора выканаўцам. Янка Купала дасягаў большага майстэрства перакладу, калі спалучаў пераклад з сваёй паэтычнай інтэрпрэтацыяй. Палітыка.
[Ад лац. interpretatio — растлумачванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)