фотаапара́т, ‑а, М ‑раце, м.
Фатаграфічны апарат. У светлы край, за далягляд Плыло сівых аблокаў веча. І пстрыкнуў фотаапарат. І нас усіх увекавечыў. Дайнека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
светлава́ты, ‑ая, ‑ае.
Злёгку, крыху светлы. З першага погляду.. бараду [пісара Дулебы] можна было б назваць рыжаю, але яна была не рыжая, а так сабе светлаватая. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Відны ’бачны, прыметны’; ’выдатны, важны, значны, рослы, статны, самавіты’ (БРС, КТС), відны́ ’светлы’ (БРС; лаг., КЭС), ві́дны ’тс’ (Шат.), відный ’светлы, відны, сталы’; ’павабны, здаровы на выгляд’ (Бяльк.). Укр. ви́дний ’ясны, відны’; ’прыкметны, бачны’, рус. смал., калуж., калін., тул. видный ’бачны’; ’рослы, статны, прыгожы’, польск. widny ’ясны, добра асветлены, бачны, прыкметы’, чэш. (кніжн.) vidný ’бачны, прыкметы’, славац. vidný ’поўны святла, ясны’; ’бачны, прыкметы’, славен. víden ’бачны’, серб.-харв. ви̂дан ’ясны, светлы’; ’бачны’; ’вядомы, выдатны’, макед. виден ’выдатны (аб асобе)’; ’важны, значны (аб выніках)’, балг. виден ’бачны’; ’вядомы, выдатны’; ’значны, важны’. Прасл. vidьnъ < vidъ > від (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бязво́блачны, ‑ая, ‑ае.
1. Ясны, без воблакаў. Бязвоблачнае неба. Бязвоблачны дзень.
2. перан. Нічым не засмучаны; светлы, шчаслівы. Бязвоблачнае каханне. □ [Пятру] здавалася, кончыліся ўсе непрыемнасці, надышоў час бязвоблачнага шчасця. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Святлі́ца ‘светлы чысты пакой у хаце, прызначаны звычайна для прыёму гасцей’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Стан., Сл. ПЗБ, Шат., Касп., Бяльк.; віц., Хрэст. дыял.), светлі́ца ‘светлая, прасторная хата’ (ТС). Укр. светли́ця, рус. светли́ца, польск. świetlica, чэш. světnice, ст.-чэш. svět(l)nice ‘тс’. Ад светлы (гл.), г. зн. ‘хата або пакой, дзе не было печы ў процілегласць “курной” хаце’; гл. Брукнер, 535; Махэк₂, 596.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ра́дужный
1. вясёлкавы, ра́дужны;
2. перен. ра́дасны, све́тлы;
ра́дужные наде́жды ра́дасныя (све́тлыя) надзе́і;
ра́дужная оболо́чка анат. ра́дужная абало́нка, раёк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згада́ць сов., разг.
1. вспо́мнить, припо́мнить;
хачу з. той све́тлы час — хочу́ вспо́мнить (припо́мнить) ту све́тлую по́ру;
2. назва́ть, упомяну́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
каю́т-кампа́нія, ‑і, ж.
Агульнае памяшканне на судне, дзе харчуюцца і адпачываюць пасажыры, а на ваенных суднах — афіцэры. Сваё падарожжа па караблі мы закончылі ў кают-кампаніі. Гэта быў прасторны, светлы пакой. Бяганская.
[Ад гал. kajuit — каюта і фр. compagnie — грамада.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акрыя́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які паправіўся, паздаравеў, ажыў.
2. перан. Падбадзёраны духам, з прыўзнятым настроем. Андрэй на нарах стос газет разгарнуў і, светлы, акрыялы, маляваў дамы ёй [Ніне] і кварталы, горада далёкі сілуэт. Русецкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ружо́вы ’светла-чырвоны’, ’з румяным, здаровым выразам твару’, ’нічым не азмрочаны, радасны, светлы’ (ТСБМ), ружо́ві ’ружовы’ (ТС). Ад ружа (гл.), параўн. бэзавы < бэз, ліловы < лілея.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)