развар’ява́ны, ‑ая, ‑ае.
Які развар’яваўся; раз’юшаны. Сапраўды, гэты развар’яваны натоўп рыхтаваўся спаліць танк. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэчаі́сны, ‑ая, ‑ае.
Які сапраўды існуе; рэальны. «Усё рэчаіснае разумна», — іранічна падкрэсліў Лабановіч. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
і́менна, часц.
1. Падкрэслівае які-н. член сказа, азначае: якраз.
І. ў яго лабараторыі атрымалі першыя станоўчыя вынікі.
2. Ужыв. пры далучэнні сказа або асобных членаў сказа, якія растлумачваюць, удакладняюць выказаную думку.
Прыйшлі ўсе, а і.: сябры, сваякі, вучні.
3. Ужыв. як сцвярджальнае слова са знач.: так, сапраўды так.
Вось і. — ехаць трэба па цаліку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пои́стине нареч., книжн. сапраўды́, па пра́ўдзе; на са́май спра́ве;
пои́стине говоря́ па пра́ўдзе (пра́ўду) ка́жучы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ваісціну ’сапраўды’ (КТС). З ц.-слав. воистину (Шанскі, 1, В, 142).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пустасло́ўе, ‑я, н.
Пустыя размовы; балбатня. Сапраўды, іх слова моцнае, пустаслоўя .. [шахцёры] не любяць. Паабяцалі, — значыць, зрабілі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свінафе́рма, ‑ы, ж.
Свінагадоўчая ферма. Чарнавусу не было чаго сказаць, свінафермы сапраўды ў калгасе не было. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Адза́баль, адзабылі, адзаль ’сапраўды’ (Касп.), адзабль, адзабыл ’праўда (прыслоўе)’ (Карскі 2-3, 71, 73, віц.), адзабль ’ці праўда’ (Мат. Смал.), параўн. рус. сіб. забыль ’праўда, сапраўды’, адзабль, адзабыль, ад‑за‑бы‑ль да быць (гл.). Структура ад‑забыль эквівалентна са‑праўды (Мартынаў, Бел.-рус. ізал., 69).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брыклі́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае звычку, схільнасць брыкацца. Орлік сапраўды быў благім канём: куслівым і брыклівым. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Та́к-такі ’аднак, усё-такі, усё ж’; ’на самай справе, сапраўды’ (ТСБМ). Гл. так, такі 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)