абду́маць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Папярэдне ў думках разгледзець усе магчымыя акалічнасці, дэталі чаго‑н.; усебакова ўзважыць; падумаўшы, вырашыць. Абдумаць пытанне. Абдумаць маршрут. □ Дзед жа Талаш за гэты час абдумаў план свайго далейшага дзеяння. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абгавары́ць, ‑гавару, ‑гаворыш, ‑гаворыць; зак., каго-што.
1. Усебакова разгледзець, абмеркаваць, дзелячыся сваімі думкамі. Абгаварыць пытанне на сходзе.
2. Нядобразычліва выказацца пра каго‑н., зганіць, абылгаць. Усіх у вёсцы абгаварыла, усіх абняславіла: і гэты не такі, і той не гэтакі. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
светаразуме́нне, ‑я, н.
Кніжн. Разуменне свету; сукупнасць поглядаў на свет (у 1 знач.). Само сабой зразумела, што па-сапраўднаму разгледзець спадчыну такога паэта, як Купала, нельга без асэнсавання своеасаблівасці яго творчага метаду, прынцыпаў тыпізацыі жыццёвага матэрыялу, мастацкага светаадчування і светаразумення. Ярош.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уме́нне, ‑я, н.
Здольнасць рабіць што‑н., набытая ведамі, вопытам; спрыт. Уся справа ў людзях, у кадрах, ва ўменні арганізаваць масы на барацьбу за высокі ўраджай. Машэраў. Булая папракалі, але злёгку, а больш хвалілі. За смеласць, за ўменне разгледзець новае. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсачы́ць, ‑сачу, ‑сочыш, ‑сочыць; зак., каго-што.
Разм. Абгледзець, разгледзець, правесці назіранне; высачыць. [Коля] мог абсачыць за суткі шырокі круг мясцовасці, узяць на памяць кожны след. Чорны. Немцам, нарэшце, удалося напасці на след партызан і нават абсачыць месца, дзе стаяў цяпер іх атрад. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заке́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Заварушыцца. Каля нас у аеры нешта закешкалася, а потым ціхенька плюхнула ў ваду. Карпюк.
2. Затрымацца, замарудзіць, залішне павольна робячы што‑н. Калі .. [наглядчык] аднойчы закешкаўся, я паспеў разгледзець пры адчыненыя дзверы шырокае закратаванае акно. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмеркаваць, абгаварыць, абдумаць, разабраць, разгледзець, падзяліцца думкамі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
прыгле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак.
1. да каго-чаго і без дап. Уважліва паглядзець, каб разгледзець каго-, што-н.
П. і ўбачыць, што мясцовасць тут няроўная.
2. да каго-чаго і без дап. Уважліва разглядаючы, вывучаючы, асвойтацца з кім-, чым-н.
П. да тутэйшых парадкаў.
Да гэтага чалавека трэба добра п.
3. Прывыкнуць глядзець у якіх-н. умовах.
Вочы прыгледзеліся ў поцемках.
|| незак. прыгляда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і прыгля́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прафільтрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.
1. Прапусціць праз фільтр. Прафілыраваць бензін. Прафільтраваць спірт.
2. перан. Разм. Праверыць, разгледзець. Калі б камісію прасілі «Прафільтраваць» Свой склад на міг, Яны б, напэўна, пракацілі На вараных Сябе саміх... Барадулін.
3. і без дап. Фільтраваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́чна, у знач. вык.
Відаць; можна разгледзець. Адсюль [з абочыны] было добра бачна ўсё, што адбываецца на полі. Шыцік. / з злучн. «што», «як» і інш. Два.. байцы нехаця палезлі на абрыў; бачна было, як яны прыкметна баяліся. Быкаў. А там бог бацька, бачна будзе, Як што абернецца яно. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)