шкала́, -ы́, мн. шка́лы і (з ліч. 2, 3, 4) шкалы́, шкал, ж.

1. Лінейка або табліца з дзяленнямі ў розных прыборах.

Ш. прыёмніка.

2. Сістэма лікаў, велічынь ва ўзыходным і сыходным парадку (спец.).

Ш. заработнай платы.

|| прым. шка́льны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пабуры́цца, ‑бурыцца; зак.

Разм. Разваліцца, паламацца; разбурыцца. Дома за гэтыя гады ўсё заняпала: раскрыўся хлеў, пабурылася ў хаце печ, аб’ехалі платы... Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акла́д, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Размер заработнай платы, устаноўлены ў адпаведнасці з пасадай работніка.

2. Тое, што і абклад (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пла́тны, -ая, -ае.

1. Які даецца за плату, падлягае аплаце.

П. праезд.

Платная паліклініка.

2. Які атрымлівае грашовую плату за сваю работу; звязаны з атрыманнем грашовай узнагароды, платы.

П. работнік.

Платная пасада.

3. Які карыстаецца чым-н. за плату (разм.).

П. наведвальнік.

|| наз. пла́тнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паабсыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Абсыпаць усё, многае або ўсіх, многіх. У завулку ніводнай жывой душы, снег паабсыпаў дрэвы, платы, частаколы, хаты. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

забастава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Аб’явіць забастоўку, пачаць баставаць. У чэрвені 1916 г. забаставалі рабочыя буйнейшай віцебскай ільнопрадзільнай фабрыкі «Дзвіна», якія патрабавалі павышэння заработнай платы. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тары́ф, ‑у, м.

Афіцыйна ўстаноўленая сума збораў, аплаты за што‑н. Чыгуначны тарыф. Таможны тарыф. Тарыфы заработнай платы.

•••

Забаронныя тарыфы — тое, што і забаронныя пошліны (гл. пошліна).

[Фр. tarif.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фонд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Грашовыя сродкі або матэрыяльныя каштоўнасці дзяржавы, прадпрыемства і пад.

Ф. заработнай платы.

Залаты ф. (таксама перан.: лепшая частка чаго-н.).

2. Рэсурсы, запасы чаго-н.

Насенны ф.

Жыллёвы ф.

3. толькі мн. Каштоўныя паперы, якія даюць прыбытак.

Банкаўскія фонды.

|| прым. фо́ндавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дасо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. дасох, ‑ла; зак.

Скончыць сохнуць, высахнуць. Дзяўчына адагрэла рукі, апранулася і панесла на платы бялізну. Няхай вымерзне добра, тады ў хаце скора дасохне. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патрухля́вець, ‑ее; зак.

Тое, што і патрухлець. Вокны ў доме патрухлявелі. Чорны. Ніякіх змен не ўбачыў.. [Антось] ні ў вёсках, ні на хутарах. Толькі будынкі пастарэлі, ураслі ў зямлю, патрухлявелі платы. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)