мяжа́, -ы́, мн. ме́жы, меж, ж.
1. Вузкая палоска неўзаранай зямлі паміж двума палеткамі, участкамі, уладаннямі.
2. Пагранічная лінія паміж сумежнымі дзяржавамі; граніца.
3. перан. Норма, рубеж чаго-н. дазволенага, магчымага.
Ні ў выказваннях, ні ва ўчынках ён не дазваляў сабе пераходзіць мяжы прыстойнасці.
|| прым. межавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
преходи́ть несов., книжн., уст.
1. (переходить) перахо́дзіць;
2. (проходить) прахо́дзіць; (миновать) міна́ць; (исчезать) зніка́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насагло́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Верхняя частка глоткі, якая размешчана ззаду насавой поласці і пераходзіць у глотку. Захвоованне насаглоткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ваенізава́цца, ‑зуецца; зак. і незак.
1. Прыстасавацца (прыстасоўвацца) да ваенных умоў; перайсці (пераходзіць) на абслугоўванне ваенных патрэб.
2. толькі незак. Зал. да ваенізаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ху́ткасны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і скорасны. Можна ўдасканальваць станок, змяняць форму разца, пераходзіць на хуткаснае або сілавое рэзанне — шляхоў існуе многа. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Расхіхла́ць ’зняць з маладой захіхланне і надзець жаночы чапец, пасля чаго маладая пераходзіць з дзявочага стану ў жаночы’ (Некр.). Да хіхол (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
блука́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Бязмэтна хадзіць, гуляць.
Б. па вуліцы.
2. Пераязджаць з месца на месца, хадзіць у пошуках каго-, чаго-н.
Б. па свеце.
3. перан. Пераходзіць з аднаго прадмета на другі, не спыняючыся на чым-н. (пра погляд, вочы, думкі).
Блукаюць думкі.
|| наз. блука́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
валача́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які пастаянна пераходзіць з месца на месца, не маючы пэўнага прытулку. Валачашчая сука прыбілася сюды і паспела ўжо тут ашчаніцца. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лаха́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
У выразе: нырачная лаханка — частка ныркі, якая служыць для збірання мачы і пераходзіць непасрэдна ў мачаточнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мадулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; незак.
Спец.
1. Пераходзіць з адной танальнасці ў другую. Мадуляваць голасам.
2. што. Рабіць мадуляцыю (у 2 знач.). Мадуляваць электрычны ток.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)