зад, -а, М -дзе, мн. зады́, -о́ў, м.

1. Задняя частка чаго-н.; проціл. перад.

З. матацыкла занесла на павароце.

2. Задняя частка тулава, таз.

Тоўсты з.

Даць каму-н. пад з. (таксама перан.: груба прагнаць; разм.).

3. мн. Тое, што даўно вывучана ці ўсім вядома (разм.).

Паўтараць зады.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Трэ́нціць ‘гаварыць, паўтараць адно і тое ж’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, звязана з трэнтацца (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бісі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што і без дап.

Паўтарыць (паўтараць) або выканаць (выконваць) звыш праграмы які‑н. твор па жаданню публікі. Бісіраваць песню.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вто́рить несов.

1. (кому, чему) паўтара́ць (каго, што); (поддакивать) падта́кваць (каму, чаму);

2. муз. турава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Прака́зваць, праказаць Д аварыць некалькі разоў, паўтараць словы’, ’дапамагаць вучню пры чытанні’ (Шат.), пракатваць ’расказваць’ (ТС). Да казаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Раздубальтава́ць ’растлумачыць’, дубальтава́ць ’паўтараць адно і тое ж’ (Сцяшк. Сл.). Вобразнае ўтварэнне ад польск. dubelt ’падвойна, два разы’, dubeltowy ’падвойны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заіка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Гаварыць з цяжкасцямі, мімаволі паўтараць адны і тыя ж гукі, склады.

2. перан., пра каго-што, аб кім-чым і са злуч. «што». Упамінаць мімаходзь, асцярожна, намёкамі (разм.).

Яна пра доўг і не заікаецца.

|| зак. заікну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

|| наз. заіка́нне, -я, н. (да 1 знач).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збры́дзець сов., разг. надое́сть, опроти́веть; прие́сться;

~дала паўтара́ць адно́ і то́е ж — надое́ло (опроти́вело) повторя́ть одно́ и то же

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паўтарэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. паўтараць — паўтарыць і паўтарацца — паўтарыцца.

2. Словы, сказы, музычныя фразы і пад., якія паўтараюцца (у мове, у літаратурным, музычным творы і пад.). У рамане сустракаюцца паўтарэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дублі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., каго-што.

1. Выконваць аднолькавую работу паралельна з іншымі або рабіць у другі раз; паўтараць.

Д. паведамленне.

2. Замяняць моўную частку гукавога кінафільма перакладам на іншую мову.

Д. фільм.

3. Замяняць асноўнага выканаўцу ролі ў кіно, спектаклі.

|| зак. прадублі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| наз. дублі́раванне, -я, н. і дубля́ж, -у́, м. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)