дута́р, ‑а, м.

Народны шчыпковы музычны інструмент з дзвюма струнамі на доўгім грыфе; пашыраны ў таджыкаў, туркменаў, узбекаў. Дутар крануўшы, Галасы таджычкі Рассыпалі пад струнны перабор. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распаўсю́джаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад распаўсюдзіць.

2. у знач. прым. Звычайны, пашыраны. Распаўсюджаныя віды раслін. Распаўсюджаная думка. □ У тую вайну .. [хвароба скуры] была вельмі распаўсюджаная хвароба. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распространённый

1. (доступный, известный) распаўсю́джаны;

2. (расширенный) пашы́раны;

3. грам. разві́ты;

распространённое предложе́ние разві́ты сказ;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

батле́йка, ‑і, ДМ ‑йцы, ж.

Гіст. Пашыраны і папулярны ў мінулыя часы на Беларусі перасоўны лялечны тэатр. «Батлейку» трэба разглядаць як арганічнае прадаўжэнне развіцця скамарошых лялечных прадстаўленняў. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парафра́за, ‑ы, ж.

1. Пераказ сваімі словамі літаратурнага твора, а таксама скарочаны выклад (адаптацыя) вялікіх мастацкіх твораў.

2. Пашыраны ў 19 ст. пераклад чужых музычных тэм з самастойнымі варыяцыямі, зменамі, дадаткамі.

[Ад грэч. paráphrasis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раздви́нутый

1. рассу́нуты, мног. парассо́ўваны, расста́ўлены, мног. парасстаўля́ны;

2. расхіну́ты, мног. парасхіна́ны;

3. расшы́раны, пашы́раны; см. раздви́нуть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хабанэ́ра, ‑ы, ж.

1. Кубінскі народны танец, пашыраны ў Іспаніі і Лацінскай Амерыцы, а таксама музыка да гэтага танца. Танцаваць хабанэру.

2. Музычны твор у стылі гэтага танца. Хабанэра з оперы Бізэ «Кармэн». Хабанэра для фартэпіяна Шабрые.

[Ісп. habanera.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́ры, нескл., ж.

Мнагаструнны шчыпковы музычны інструмент, пашыраны на Каўказе і ў Сярэдняй Азіі. Гаварылі зурны, і гудзелі тары, І стаяў у песнях Ардашат. Броўка. Звон зурны, і чанура, і тары, Што ў сугучнасць зліліся адну, Павялічваюць сэрца ўдары... Гурло.

[Грузінскае tari.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́хкаць (БРС, Шат., Бяльк.). Укр. е́хкати ’тс’. Дэмінутыўная форма ад вохаць; гэтыя формы пашыраны ва ўкр. мове і менш — у бел. (Чарнецкі, Мовазнаўства, 1970, 5, 28 і наст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пераважа́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад пераважаць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Найбольш пашыраны, распаўсюджаны; асноўны, пануючы. Пераважаючым у беларускай арфаграфіі з’яўляецца фанетычны прынцып пісьма. Юргелевіч. Крытычны рэалізм заваёўваў пазіцыі пераважаючага напрамку ў літаратуры. Казека.

3. Дзеепрысл. незак. ад пераважаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)