учу́ць, -у́ю, -у́еш, -у́е; -у́й; -у́ты; зак., што і з дадан. (разм.).
1. Успрыняць слыхам, пачуць.
У. далёкую гамонку.
2. Улавіць, зразумець тое, што гавораць.
Прабач, я не ўсё ўчуў, што ты сказаў.
3. Улавіць нюхам, чуццём.
Звер учуў небяспеку.
У. добразычлівасць у голасе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зачу́ць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; зак., каго-што.
Абл. Пачуць. На золку Даніла выйшаў на двор і зачуў: як быццам грукаюць капыты на вуліцы. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нау́тхаць ’загадзя мець на ўвазе’ (Мядзв.). Відаць, з на- і утхаць ’унюхаць, пачуць’, вытворнае ад тхаць ’веяць, дыхаць’, параўн. фразеалагізмы трымаць нос па ветру ’адчуваць, куды схіляюцца справы’, чуць, куды вецер дуе ’прадбачыць ход спраў’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расслу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Разабраць на слых, добра пачуць. Інжынер прыгнуўся, каб .. [жанчыну] расслухаць. Чорны. Эма яшчэ не паспела расслухаць апошніх слоў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фальклары́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Спецыяліст па фальклору. Шмат хто з сучаснікаў Грыневіча ўспамінае, што фалькларыст пры кожнай нагодзе ўмудраўся пачуць і занатаваць песню. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фане́рны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фанеры. Фанерная фабрыка. // Зроблены з фанеры. Фанерная скрынка. Фанерны чамадан. □ Тонкая фанерная перагародка давала магчымасць пачуць кожнае слова. Пятніцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́клік, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Кліч, прызыўны гук.
Птушыны з.
2. Запрашэнне, просьба прыйсці, з’явіцца куды-н.
Пачуць чый-н. з.
Адгукнуцца на чый-н. з.
З. на дапамогу.
3. Зварот, які ў лаканічнай форме выражае кіруючую ідэю, палітычнае патрабаванне; лозунг.
|| прым. за́клікавы, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кароткахваляві́к, ‑левіка, м.
Радыёаматар, які займаецца перадачай і прыёмам па радыё на кароткіх хвалях. Звязаліся [радыёаматары] па эфіру .. з цеплаходам .. Але пачуць кароткахвалевікоў Поўначы ім ніяк не ўдавалася. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
развар’ява́цца, ‑вар’ююся, ‑вар’юешся, ‑вар’юецца; зак.
Разм. Павесці сябе падобна вар’яту; раскрычацца. Часта льга было пачуць, як жанчыны крычаць на дзяцей: — Чаго вы развар’яваліся, як Пархвен каля пеўня! Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыслу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак., да каго-чаго.
1. Напружыць слых, увагу, каб пачуць што-н.
П. да гаворкі.
2. перан. Прыняць да ўвагі, да ведама што-н.
П. да парад старэйшых.
П. да голасу мас.
3. Прывыкшы да якіх-н. гукаў, перастаць заўважаць іх (разм.).
П. да тарахцення колаў.
|| незак. прыслухо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)