фарсу́н, ‑а, м.
Разм. Той, хто любіць фарсіць. У гэтым стомленым, азызлым і, мусіць, маральна зламаным чалавеку цяжка было пазнаць былога віленскага фарсуна, атлета і бадзёрага прыгажуна-мужчыну. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазна́ны
1. у́знанный, при́знанный; опо́знанный;
2. филос. по́знанный;
3. по́знанный, испы́танный, изве́данный;
4. по́знанный, у́знанный;
1-4 см. пазна́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дыдакты́зм, ‑у, м.
Кніжн. Павучальнасць. Самуіла, які любіў кнігу і хацеў пазнаць тайны сусвету, не мог задаволіць рэлігійны дыдактызм. Каваленка. [Канец] байкі не выклікае смеху і ўспрымаецца як голы дыдактызм. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
призна́ть сов.
1. прызна́ць;
призна́ть прави́тельство прызна́ць ура́д;
призна́ть молодо́го писа́теля прызна́ць маладо́га пісьме́нніка;
призна́ть свою́ оши́бку прызна́ць сваю́ памы́лку;
призна́ть здоро́вым прызна́ць здаро́вым;
2. (узнать, опознать) разг. пазна́ць;
призна́ть в прохо́жем знако́мого пазна́ць у прахо́жым знаёмага;
ты его́ признаёшь? ты яго́ пазнае́ш?
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лі́ха, -а, н.
1. Няшчасце, зло, бяда.
Да ўсякага л. прывыкнуць можна.
2. У фальклоры: нячыстая сіла, чорт.
◊
Ведаць, пачым фунт ліха (разм.) — пазнаць, як цяжка жыць у горы, нястачы.
Да ліха (разм.) — вельмі многа.
Ліха яго бяры (разм.) — адносіцца абыякава да чаго-н.
Не памінай (не памінайце) ліхам (разм.) — не ўспамінай(успамінайце) блага.
Як на (тое) ліха (разм.) — не ў пару, не да месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спазна́ць, -зна́ю, -зна́еш, -зна́е; -зна́ны; зак.
1. што. Засвоіць, асэнсаваць з’явы рэчаіснасці, атрымаць уяўленне.
С. законы развіцця грамадства.
С. ісціну.
2. Набыць веды ў чым-н., пазнаць што-н.
С, як сканструяваны агрэгат.
3. і з дадан. Зазнаць, зведаць што-н. на ўласным вопыце, перажыць што-н.
С. нягоды і пакуты.
С, што такое вайна.
|| незак. спазнава́ць, -знаю́, -знае́ш, -знае́; -знаём, -знаяце́, -знаю́ць.
|| наз. спазнава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўраста́ць, ‑ае; зак.
Урасці — пра ўсё, многае. Відаць, нялёгка вырываць, Што ўглыб карэннем паўрастала. Гілевіч. А чый дзе пляц, чыя хата? Цяжка было пазнаць старому. Бо паміж хат паўрасталі зеллем печышчы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прызна́ць, прызнава́ць ’пазнаць; пагадзіцца, устанавіць’ (ТСБМ; шальч., даўг., лях., Сл. ПЗБ; ТС). Прэфіксальнае ўтварэнне ад зна́ць ’ведаць’ (гл.). Паводле Трубачова (Этногенез, 188), слав. *priznati сінтэзуе значэнні ’быць родным’ і ’знаць’, што адлюстроўвае архаічнасць мыслення, параўн. рус. дыял. призна́ть ’атрымаць звесткі, даведацца’, ’вызначыць, распазнаць’, укр. призна́ти ’прызнаць, пагадзіцца, успрыняць, устанавіць’, ’прызнаць сваім’, балг. призна́вам ’пагаджацца, прымаць да ведама’, ’паважаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́качаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад выкачаць.
2. у знач. прым. Запэцканы, забруджаны ў што‑н. Ён! Жоўцік мой!.. І такі, што і пазнаць нельга. Выкачаны, акрываўлены, поўсць шматкамі вісіць... Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмтээ́саўскі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да эмтээс, належыць ёй. Эмтээсаўская машына. □ Нельга ўжо было пазнаць ні эмтээсаўскай сядзібы, ні Старыцы — усё было адноўлена, адбудавана. Хадкевіч. // Які працуе ў эмтээс. Эмтээсаўскі шафёр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)