наўга́д, прысл.

Не будучы цвёрда ўпэўненым; як выйдзе, як прыйдзецца. Я пастаяў яшчэ трохі і пайшоў наўгад па мокрым і слізкім полі, пайшоў у цемру. Сачанка. Немцы стралялі наўгад, без карэкціроўкі свайго агню. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пастраля́цца, ‑яецца; ‑яемся, ‑яецеся, ‑яюцца; зак.

Пастраляць адзін аднаго. Адзін зваў у паліцыю, другі — у партызаны, а Антосіха тупала па двары — каб не паехалі немцы ці партызаны, — то бегала ў хату — баялася, што пастраляюцца. Жук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малавераго́дны, ‑ая, ‑ае.

Які выклікае сумненне; няпэўны. У наш час каб не заўважылі перадавіка і не праславілі яго, — гэта здавалася мне малаверагодным. Асіпенка. Нападзенне на лагер малаверагоднае — ні немцы, ні паліцыя ў ліс пакуль не лезлі. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непаме́рны, ‑ая, ‑ае.

Які не паддаецца вымярэнню; вельмі вялікі, празмерны. Непамернае гора. Непамерны цяжар. □ Раптам самалёт з непамернай вышыні вопрамеццю пачаў падаць на зямлю. Чарот. Вёску падпалілі немцы за супраціўленне сялян цяжкім непамерным падаткам і кантрыбуцыям. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагні́сці, ‑гніе; пр. пагніў, ‑ніла, ‑ніло; зак.

Згнісці — пра ўсё, многае. За многа год пагніла на стрэхах салома. Чорны. У вайну шмат лесу выкацілі пажары. Немцы палілі яго ў блакады. Ад таго пажаўцеў, пасох, пагніў маладняк. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нервава́цца, нервуюся, нервуешся, нервуецца; незак.

Быць ва ўзбуджаным, нервовым стане; хвалявацца, злавацца. Бабейка нерваваўся — сківіцы ў яго ўздрыгвалі, з вуснаў вось-вось павінны былі сарвацца словы. Хадкевіч. Немцы нерваваліся, лезлі з ходу да рэчкі, насыпалі ўзлессе мінамі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пастрэ́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што і без дап.

Страляць час ад часу. Немцы больш не ўставалі, пастрэльвалі ляніва. Місько. Па горадзе паўзлі чуткі: нехта на дарогах.. пастрэльвае гітлераўцаў. Новікаў. Зрэдку, кароткімі чэргамі, пастрэльвалі з кулямёта. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перахава́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Схавацца ў другім месцы.

2. Хаваючыся, перабыць, перажыць якія‑н. небяспечныя падзеі. Тыя некалькі тыдняў, пакуль немцы не занялі Млынок, .. [шылахвост] перахаваўся ў лесе. Сачанка. [Старая:] — Лепш пераседзь, перахавайся, пакуль гэта ліха пройдзе. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гергета́ць, ‑гечу, ‑гечаш, ‑геча; незак.

Разм.

1. Гагатаць (пра гусей). Крычалі гусі праразліва, Нястройным хорам гергеталі. Колас.

2. Гаварыць на незразумелай мове. У хаце паміж сабою гергеталі немцы. Чорны. — Чужыя людзі, — махнуў рукой Забела. — Зразумей, што ён гергеча. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спе́цыі, ‑ый; адз. спецыя, ‑і, ж.

Вострыя пахучыя прыправы (гарчыца, перац, ваніль, карыце, лаўровы ліст, шафран), якія кладуцца ў ежу для лепшага яе смаку. З катла падымалася гарачая пара, духмяная і смачная — мабыць, у шмал[е]ц немцы клалі нейкія спецыі. Асіпенка.

[Лац. species.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)