змудрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Разм.
1. Мудруючы, зрабіць што‑н. недарэчнае, абсурднае.
2. Зрабіць, змайстраваць што‑н., прымяняючы выдумку, умельства. Непадалёк калгасныя цесляры змудравалі хатку, нешта накшталт інтэрната для пастухоў і даярак. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сянні́к, сенніка, м.
1. Матрац, набіты сенам ці саломай. Свежым сенам сяннік гаспадыня набіла. Зарыцкі. На .. [нарах] ляжалі адзін каля аднаго сеннікі, напханыя саломай. Пальчэўскі.
2. Абл. Адрына. Да сянец хаты было прыбудавана нешта накшталт сенніка. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спле́цены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад сплесці.
2. у знач. прым. Які сплёўся, зблытаўся (пра галіны, расліны і пад.). Варушылася сплеценае бярозавае галлё. Мележ. [Зося, Іна, Анатоль] спыніліся каля сплеценых кустоў вінаградніку, які ўтварыў нешта накшталт жывога будана. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нясклёпісты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Няскладны, нязграбны. Побач з Хэльмутам, успёршыся на кульбу, стаяў высокі, худы і нясклёпісты Штундэр. Брыль. // Дрэнна зроблены; нязграбны. У канцы залы ўзвышаўся памост накшталт тэатральнай сцэны, адгароджаны ад публікі моцным, хоць і нясклёпістым бар’ерам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паво́йнік 1, ‑у, м.
Травяністая або кустовая расліна сямейства казяльцовых.
паво́йнік 2, ‑а, м.
Спец. Жгут з тонкіх галін, накшталт перавясла, якім змацоўваюць бярвёны плыта. Вада шумна клекатала ў тоўстых павойніках. Савіцкі.
паво́йнік 3, ‑а, м.
Даўні жаночы галаўны ўбор; намітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скалазу́бы, ‑ая, ‑ае.
1. Разм. З выскаленымі зубамі. Воўк пад дубам скалазубы — Ажно страх — Барана патрошыць, губіць У кустах. Шушкевіч.
2. у знач. наз. скалазу́быя, ‑ых. Сямейства марскіх рыб з тоўстым, кароткім, часам шарападобным, целам і выцягнутымі накшталт дзюбы сківіцамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Прападо́бій ’накшталт’ (брасл., Сл. ПЗБ). Паводле аўтараў слоўніка, з рус. наподобие, магчыма, з мовы старавераў (?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разбу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Зрабіць вялікім па аб’ёму, памеру. — Хочаш мець нешта накшталт рабочага кабінета, — усміхнуўся Арцём Паўлавіч. — Я табе ў сваім з прыемнасцю куток аддаў бы, гэта мой папярэднік разбухаў такі вялікі. Шахавец.
разбуха́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да разбухнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Веставаць (паэт.) ’паведамляць, абвяшчаць’ (КТС, Н. Чарнушэвіч) — новае ўтварэнне ад ве́стка накшталт ст.-рус. вѣстовати ’тс’ (з XVI ст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Маказоб, моказо́б ’вельмі дробныя мошкі’ (ТС). Відаць, балтызм. Параўн. літ. makataĩ ’машкара’, žė́béti ’прагна есці губамі’. Утварэнне накшталт ⁺мошкаедзь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)