тампа́к, ‑у, м.
Сплаў медзі і цынку, які мае залацісты колер і выкарыстоўваецца для вырабу танных упрыгожанняў.
[Ням. Tompak з малайск.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яр-мядзя́нка, яры-мядзянкі, ДМ яры-мядзянцы, ж.
Зялёная фарба, якая атрымліваецца ў выніку акіслення медзі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суса́ль, ‑і, ж., зб.
Тонкія пласцінкі золата, срэбра, волава, медзі, якія служаць для дэкаратыўнага аздаблення якіх‑н. вырабаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нейзі́льбер, ‑у, м.
Спец. Сплаў медзі і нікелю з цынкам, які ўжываецца для вырабу пасуды, а таксама ў машынабудаванні.
[Ням. Neusilber — новае серабро.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мядні́ць ’наносіць слой медзі на паверхню металічных вырабаў гальванічным спосабам’ (ТСБМ). Да медзь (гл.). Відаць, са словазлучэння рабіць медным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́кіс, ‑у, м.
Спец. Сярэдняя ступень акіслення рэчыва (у адрозненне ад закісу — ніжэйшай і перакісу — вышэйшай ступені). Вокіс жалеза, медзі, вугляроду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Па́ціна ’зеленаваты налёт на паверхні прадметаў з медзі і бронзы’ (ТСБМ). Праз рус. (па́ти́на) з італ. patina ’тс’. Роднаснае да паты́на (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
медналі́сты, ‑ая, ‑ае.
З лісцямі колеру медзі. Няветліва гэты куток выглядае Сягоння ў асенняй суровай красе Зялёных бароў і дуброў медналістых... Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нікелі́н, ‑у, м.
1. Адна з нікелевых руд; чырвоны нікелевы калчадан.
2. Сплаў медзі і нікелю з дамешкамі жалеза, марганцу і цынку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тампа́к ’сплаў медзі і цынку залацістага колеру’ (ТСБМ), тамба́к ’тс’ (Нас., Байк. і Некр., Ласт.), тамбако́вы ’тампакавы, бронзавы’ (Байк. і Некр.). Укр. томба́к ’сплаў медзі і цынку’, рус. томпа́к ’тс’, польск., чэш., славац. tombak ’тс’. Запазычана праз польскую або рускую мову з заходнееўрапейскіх моў, дзе ням. Tómbak, франц., англ. tombac ’тс’ < малайск. tambaga (těmbaga) ’медзь’ < ст.-інд. tãmrakaḥ ’тс’ (ЕСУМ, 5, 595; Фасмер, 4, 76; Голуб-Ліер, 484; Махэк₂, 647).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)