Марозавы ’шараваты (пра масць)’ (гродз., Сл. ПЗБ). Да мароз 1 (гл.). Аналагічна ўкр. моро́зуватий ’серабрысты (колер)’, польск. mroziasty, mroziaty ’з сівізной (пра масць каня)’, чэш. mrazek ’сіва-белы конь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ґе́раш ’дэраш (масць каня)’ (Сл. паўн.-зах.) Гл. дэ́раш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Масцёвы ’пародзісты’ (чэрв., Нар. лекс.). Да масць ’адборная парода’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чо́рна-бу́ры, ‑ая, ‑ае.
Буры з чорным, цёмным адценнем. Усе раптам убачылі, як падымаецца над лесам, клубіцца чорна-буры дым... Сачанка. // Пра масць звяроў такога колеру. Чорна-буры мядзведзь. Чорна-бурая лісіца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страка́ты, -ая, -ае.
1. Такі, паверхня якога пакрыта палоскамі, плямамі розных колераў; рознакаляровы.
Стракатая тканіна.
С. дыван.
2. перан. Які вылучаецца неаднароднасцю, разнастайны, з розных элементаў.
С. склад насельніцтва.
3. Плямісты, разнашэрсны (пра масць жывёл); рознага апярэння (пра птушак).
С. дзяцел.
С. конь.
|| наз. страка́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
масть в разн. знач. масць, род. ма́сці ж.;
ходи́ть в масть карт. хадзі́ць у масць;
ло́шади одно́й ма́сти ко́ні адно́й ма́сці;
◊
в масть, к ма́сти, под масть пад масць;
к ма́сти быть (приходи́ться) да ма́сці быць (прыхо́дзіцца);
одно́й (тако́й же и т. п.) ма́сти адно́й (тако́й са́май і да таго́ падо́бнае) ма́сці;
всех (любы́х, разных и т. п.) масте́й усі́х (любы́х, ро́зных і да таго́ падо́бнае) ма́сцей.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гняды́, ‑ая, ‑ое і гне́ды, ‑ая, ‑ае.
Цёмнарыжы (пра масць коней). Гняды стаеннік. Жарабя гнядой масці. // у знач. наз. гняды́, ‑ога, м. Конь такой масці. Пятрок выехаў на сваім гнядым узмяшаць свой папар. Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паджа́ры, ‑ая, ‑ае.
1. Рыжа-буры або бура-чорны (пра масць жывёл). З хвіліны на хвіліну чакаю, што вось-вось пакажацца чорная ці паджарая шапка [грыба]. Сачанка.
2. Разм. Сухарлявы, тонкі. Паджары лось. □ Праз акно [барон] убачыў паджарага нямецкага афіцэра. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трохма́ська ‘кошка трохколернай масці’ (Рэг. сл. Віц.). Да тры (гл. трох-) і масць (гл.), параўн. трохпау́сцёвы ‘тс’ (Барад.), одно́машны ‘аднолькавы’ (Клундук).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ На́ўхрасць ’накрыж’ (Ян.), на́ўхрысць ’тс’ (Бяльк.), на́ў‑ хрэст ’тс’ (Кос.). Да хрэст ’крыж’, магчыма, пад уплывам хрусці ’хрэсці, масць у картах’, хрысціць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)