глабулі́ны, ‑аў; адз. глабулін, ‑у, м.

Найбольш пашыраная ў прыродзе група жывёльных і раслінных бялкоў. Малочны глабулін. Яечны глабулін.

[Ад лац. globulus — шарык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сепара́тар, ‑а, м.

1. Апарат для выдзялення аднаго рэчыва з саставу другога. Малочны сепаратар. Адстойны сепаратар. Магнітны сепаратар. □ Сапраўды, неразумна адвозіць малако за дваццаць кіламетраў на малочны пункт толькі дзеля таго, каб там прапусцілі яго праз сепаратар. Дуброўскі.

2. У машынабудаванні — металічная або пластмасавая, абойма для раздзялення шарыкаў або ролікаў у падшыпніках.

[Ад лац. separator — аддзяліцель.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мле́чны, ‑ая, ‑ае.

Падобны на малако; малочны (у 7 знач.). Мы плылі па азёрах у млечным тумане цёплай ночы і абое маўчалі. Ваданосаў.

•••

Млечны сок гл. сок.

Млечны Шлях гл. шлях.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мляча́рны ’прызначаны для малака’ (астрав., Сл. ПЗБ). У выніку кантамінацыі польск. mleczarski і бел. малочны ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Малочлівы ’ўдойны, малочны’ (Нар. Гом.). Укр. молочливый ’тс’. Да малако (гл.). Аб суфіксе ‑лів‑ гл. Бел. грам.₂, 1, 303.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мле́чаво ’хмурна’ (івац., Нар. сл.). Да польск. mlecz ’малочны сок’. Названа паводле бялявага колеру хмар. Параўн. таксама з гэтым коранем польск. pamłoka ’імгла’, ’дажджавая хмара’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мляча́рня ’малочны завод’, ’пункт прыёму малака’, ’малочная’ (Яруш., Бяльк., Сцяшк., Сл.; шальч., Сл. ПЗБ). З польск. mleczarnia ’тс’ (Арашонкава, Бел.-польск. ізал., 10; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 72).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

моло́чный мало́чны;

моло́чное хозя́йство мало́чная гаспада́рка;

моло́чная торго́вля мало́чны га́ндаль;

моло́чное стекло́ спец. мало́чнае шкло;

моло́чный брат уст. мало́чны брат;

моло́чная сестра́ уст. мало́чная сястра́;

моло́чная кислота́ хим. мало́чная кіслата́;

моло́чная ку́хня мало́чная ку́хня;

моло́чная спе́лость с.-х. мало́чная спе́ласць;

моло́чная фе́рма мало́чная фе́рма;

моло́чное произво́дство мало́чная вытво́рчасць;

моло́чные же́лезы анат. мало́чныя зало́зы;

моло́чные зу́бы анат. мало́чныя зу́бы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мле́чнік 1 ’страўнік у цяляці’ (віл., мядз., Сл. ПЗБ). З польск. mleczny ’малочны’ і бел. страўнік.

Мле́чнік 2 ’адуванчык, Taraxacum officinale Web.’ (даўг., Сл. ПЗБ). З малочнік ’тс’ на ўзор польск. mlecz ’малачай і інш. расліны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

канцэнтра́т, ‑у, М ‑раце, м.

1. Спецыяльна апрацаваны сухі прадукт, зручны для захоўвання і хуткага прыгатавання ежы. Харчовыя канцэнтраты. Канцэнтрат кашы. Малочны канцэнтрат.

2. Корм высокай пажыўнасці для жывёлы (напрыклад, зерне, макуха, вотруб’е). — Вось пры саўгасе, — гаварыла далей жанчына, — сталі прывозіць пад вясну канцэнтраты, дык і хвароб на ферме паменшала. Кулакоўскі.

3. Прадукт абагачэння карыснага выкапня шляхам канцэнтрацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)