◎ Кацвіна ’топкае балота’ (Сцяшк ЛАГ). Блізка на форме • значэнню стаіць
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Verbum
анлайнавы слоўнікПяке́льны (пякѣльный) ’звязаны з пеклам; страшны, страшэнны, жахлівы, нясцерпны’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
растапы́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца;
1. Рассунуцца, расставіцца ў розныя бакі.
2. Стаць або сесці, расставіўшы ногі або рукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць;
1.
2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сро́дак, ‑дку,
1. Прыём, спосаб дзеяння, захады для ажыццяўлення, дасягнення чаго‑н.
2. Тое, што служыць якой‑н. мэце, неабходнае для дасягнення, ажыццяўлення чаго‑н.
3.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стапта́ць, стапчу, стопчаш, стопча;
1. Хадой, яздой прыбіць да зямлі або вытаптаць, знішчыць (пра расліны).
2. Задушыць, забіць.
3. Доўга носячы, зрабіць непрыгодным; знасіць (пра абутак).
4.
5.
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праве́сці, ‑вяду, ‑вядзеш, ‑вядзе; ‑вядзём, ‑ведзяце;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пятля́, ‑і́;
1. Частка вяроўкі, шнура, ніткі і пад., складзеная кальцом і завязаная так, што канцы яе можна зацягнуць.
2. Лінія, крутавы рух у выглядзе замкнутай або паўзамкнутай крывой.
3. Кальцо з нітак, якое ўтвараецца пры вязанні.
4. Тое, што і сіло.
5. Праразная адтуліна ў адзежы для зашпільвання (гузіка, запінкі і пад.).
6. Дзве металічныя планкі на шарніры, якія служаць для прымацавання дзвярэй, вокнаў і пад.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
садзі́ць, саджу, садзіш, садзіць;
1. Запрашаць або прымушаць заняць якое‑н. месца.
2. Прызначаць, уладкоўваць на якую‑н. пасаду.
3. Пасяляць дзе‑н. (для вядзення гаспадаркі).
4. Знявольваць, пазбаўляць волі.
5.
6. Закопваць у зямлю карані саджанцаў, клубні і пад. з мэтай вырошчвання раслін.
7. Змяшчаць у гарачую печ, сушню для выпякання, сушэння.
8. Змяшчаць за рамку (фотаздымкі).
9.
10. і
11.
12. Угрузіўшы ў што‑н. вязкае, гразкае, даць завязнуць, засесці.
13. Наносіць, прышываць што‑н. на якую‑н. паверхню (плямы, латкі і пад.).
14.
15.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры,
Спалучэнне з прыназоўнікам «пры» выражае:
Прасторавыя адносіны
1. Ужываецца для ўказання на непасрэдную блізкасць ад якога‑н. месца.
2. Ужываецца для ўказання на прадмет, установу ці арганізацыю, якія ўключаюць у свой склад што‑н. дапаможнае, падсобнае.
3. Ужываецца для ўказання на месца, установу і пад., дзе хто‑н. займае якое‑н. службовае становішча або дзе што‑н. адбываецца.
Часавыя адносіны
4. Ужываецца для ўказання на падзею ці з’яву, у момант якой адбываецца што‑н.
5. Ужываецца для ўказання на эпоху, перыяд, час, на працягу якіх што‑н. адбываецца, здзяйсняецца.
Аб’ектныя адносіны
6. Ужываецца для ўказання на прадмет, які знаходзіцца ў наяўнасці, які ёсць у каго‑н.
7.
8. Ужываецца для ўказання на асобу, у якой хто‑н. знаходзіцца, жыве.
Акалічнасныя адносіны
9. Ужываецца для ўказання на якую‑н. з’яву, акалічнасць, якія суправаджаюць што‑н.
10. Ужываецца для ўказання на асобу ці калектыў, у прысутнасці якіх што‑н. адбываецца.
11. Ужываецца для ўказання на стан, у якім хто‑, што‑н. знаходзіцца.
Прычынныя адносіны
12. Ужываецца для ўказання на прычыну, падставу чаго‑н.
13. Ужываецца для ўказання на наяўнасць якіх‑н. уласцівасцей, якасцей і пад., якія выклікаюць што‑н., з’яўляюцца прычынай чаго‑н. або падставай для чаго‑н.
Умоўныя адносіны
14. Ужываецца для ўказання на падзею, факт або абставіны, якія з’яўляюцца ўмовай для ажыццяўлення чаго‑н.
Уступальныя адносіны
15. Ужываецца для ўказання на прадмет або абставіны, нягледзячы на якія што‑н. існуе, адбываецца.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)