хму́рны, -ая, -ае.

1. Пахмурны, воблачны (пра неба, надвор’е і пад.).

Х. дзень.

Хмурная пара года.

2. перан. Сумны, пануры.

Гаспадар сядзеў х.

Х. настрой.

|| наз. хму́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распараджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. распарадзіцца.

2. Кіраваць, ведаць кім-, чым-н.

У доме ўсім рспараджаецца бацька.

3. Весці сябе як гаспадар; камандаваць.

Р. ў чужой хаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хозя́ин в разн. знач. гаспада́р, -ра́ м.;

хозя́ин кварти́ры гаспада́р кватэ́ры;

расчётливый хозя́ин ашча́дны гаспада́р;

◊

стать хозя́ином положе́ния стаць гаспадаро́м стано́вішча;

сам себе́ хозя́ин сам пан; сам вялі́кі; сам сабе́ пан, сам сабе́ слу́жка; пан над самі́м сабо́ю і над сваёй душо́ю;

хозя́ин свое́й судьбы́ гаспада́р свайго́ лёсу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

станаві́ты разг.

1. оса́нистый;

2. зажи́точный;

с. гаспада́р — зажи́точный хозя́ин

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абмя́клы, -ая, -ае.

1. Які страціў першапачатковую цвёрдасць, пругкасць; зрабіўся вялым, расслабленым.

А. хлеб.

2. перан. Пра чалавека, характар, які стаў больш мяккім.

Суровы гаспадар ад пахвалы зрабіўся абмяклым.

|| наз. абмя́класць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Паляві́к ’жыхар бязлеснай вёскі; у старажытнай беларускай міфалогіі — дух — гаспадар поля’ (ТСБМ), ’дух — гаспадар поля’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.). Да палявы́ < по́ле.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

духа́ншчык, ‑а, м.

Гаспадар, уладальнік духана.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Апу́склівы ’неахайны’ (БРС), пэўна, тут дэрывацыя ад дзеяслова апускацца ў пераносным значэнні, адсюль і словы апушчэ́льнік ’нядбайны гаспадар’, апушчэ́нец ’нядбайны гаспадар, гультай’ (Бяльк.), ’неахайны, лодар’ (Юрч.), апу́шчаны ’тс’. (Сцяц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дачаўлада́льнік, ‑а, м.

Уласнік, гаспадар дачы ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лянда́р, ‑а, м.

Уст. Гаспадар, уладальнік карчмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)