павыціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Выцерці ўсіх, многіх або ўсё, многае. Павыціраць хусцінкамі твары.

2. Вынасіць, абшмуляць што‑н. у многіх месцах. Павыціраць локці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыціра́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

1. Выцерці сябе, абцерціся — пра ўсіх, многіх.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Вынасіцца, абшмуляцца ў многіх месцах, усюды. Рукавы павыціраліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.

1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.

У. мазь.

2. каго-што. Выцерці, абцерці.

У. слёзы.

У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).

|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уціра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перетере́ть сов.

1. (трением) пераце́рці, мног. папераціра́ць;

перетере́ть верёвку пераце́рці вяро́ўку;

2. (растереть) сце́рці, паце́рці, расце́рці, мног. парасціра́ць;

перетере́ть таба́к сце́рці (паце́рці, расце́рці) тыту́нь;

3. (вытереть — обо всём, многом) пераце́рці, выце́рці, павыціра́ць;

перетере́ть посу́ду пераце́рці (выце́рці, павыціра́ць) по́суд;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́церты

1. прич., в разн. знач. вы́тертый; см. вы́церці;

2. прил. вы́тертый;

3. прил., перен., разг. тёртый, быва́лый, обтёсанный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сце́рці ’зняць з паверхні, саскрабеш’, ’намуляць’, ’ператварыць у аднародную масу’, ’апрацаваць (лён)’, ’змарнаваць’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сл. ПЗБ), ’правесці (час)’ (Ласт.), ’запаліць (запалку)’, ’памыць (падлогу)’ (Мат. Гом.), ’з’есці’ (люб., Нар. ск.), сцерць ’перацерці, выцерці’ (Нас., Сл. ПЗБ, Бяльк., Растарг.), сцёрці ’расціснуць, разарваць на дробныя часткі’ (Варл.). Да церці (гл.) у розных значэннях.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́насіць, -нашу, -насіш, -насіць; -нашаны; зак.

1. што. Перанесці за некалькі прыёмаў усё, поўнасцю.

В. сена з балота.

2. каго. Пра маці: пранасіць у сабе да родаў.

В. дзіця.

3. перан., што. Абдумаць да поўнай яснасці, закончанасці.

В. новы замысел.

4. што. Выцерці, працерці ў выніку доўгага нашэння.

Вынашаны касцюм.

|| незак. выно́шваць, -аю, -аеш, -ае (да 2—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падце́рці, падатру, падатрэш, падатрэ; падатром, падатраце; пр. падцёр, ‑церла; зак., што.

Сцерці што‑н. вадкае з паверхні чаго‑н. Падцерці лужыну пад рукамыйнікам. // Выцерці насуха якую‑н. паверхню. Падцерці падлогу. // Злёгку тручы, зняць (напісанае, намаляванае).

•••

Падцерці нос — тое, што і уцерці нос (гл. уцерці).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́церціся, вытруся, вытрашся, вытрацца; пр. выцерся, ‑церлася; заг. вытрыся; зак.

1. Выцерці сябе, абцерціся. Выцерціся ручніком.

2. Вынасіцца, знасіцца. Паліто выцерлася.

3. Разм. Набыць культурныя навыкі, звычкі. Выцерціся сярод людзей. □ [Сын бацьку:] — Што я тут буду пры табе рабіць? А так я паміж людзей вытруся. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уце́рціся, утру́ся, утро́шся, утро́цца; утро́мся, утраце́ся, утру́цца; уцёрся, уце́рлася; утры́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Увабрацца пры націранні.

Мазь добра ўцерлася.

2. Выцерці сабе твар.

У. ручніком.

3. перан. Праціснуўшыся, увайсці (разм.).

У. ў гушчу натоўпу.

4. перан. Пранікнуць куды-н. пры дапамозе хітрыкаў, нядобрых прыёмаў і пад. (разм.).

У. ў калектыў.

У. ў давер’е да каго-н.

|| незак. уціра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. уціра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)