павыду́рваць
‘набыць што-небудзь падманам, хітрыкамі, выпрасіць што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
павыду́рваю |
павыду́рваем |
| 2-я ас. |
павыду́рваеш |
павыду́рваеце |
| 3-я ас. |
павыду́рвае |
павыду́рваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
павыду́рваў |
павыду́рвалі |
| ж. |
павыду́рвала |
| н. |
павыду́рвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
павыду́рвай |
павыду́рвайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
павыду́рваўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́кленчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што, чаго.
Разм. Дамагчыся чаго‑н. пастаяннымі просьбамі; выпрасіць. Выкленчыць грошай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замалі́ць, ‑малю, ‑моліш, ‑моліць; зак., што.
Уст. Малітвамі выпрасіць дараванне за якія‑н. дрэнныя ўчынкі. Замаліць грахі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́канадзіць ’выпрасіць безупыннай просьбай’ (КЭС, лаг.). Рус. калуж. ка́надить ’збіраць грошы, скнарнічаць, зберагаць’. Гл. канадзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адмалі́ць, ‑малю, ‑моліш, ‑моліць; зак., што.
Маленнем спрабаваць выпрасіць у бога дараванне, адхіліць (бяду, грэх і пад.). Адмаліць грахі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́дурыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Разм. Набыць што‑н. падманам, хітрыкамі; выпрасіць. Колькі ён [Віця] у мяне выдурыў: «Дай, мамка, дзесяць капеек! Дай пяць!» Скрыпка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́плакаць, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; заг. выплач, зак., што.
1. Выліць, выказаць пачуцці слязьмі. Выплакаць гора.
2. Выпрасіць плачам. Выплакаць дапамогу.
•••
Выплакаць (усе) вочы — вельмі часта і многа плакаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выстарча́ць ’набываць стараннем, клопатамі’ (Нас.); ’дастаўляць усё па жаданню, хацець чаго-небудзь нязбытнага’ (Бір. Дзярж.), вы́старчыць ’хапіць’ (Сцяц.); ’выпрасіць’ (Праблемы філал., 4). Ст.-бел. выстарчити ’схапіць’. Запазычанне з польск. wystarczać ’хапаць, быць дастатковым’ (Булыка, Запазыч., 75).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адмалі́цца, ‑малюся, ‑молішся, ‑моліцца; зак.
1. Маленнем, просьбай спрабаваць выпрасіць у бога сабе дараванне, адагнаць ад сябе зло. Ад смерці не адмолішся. Прыказка.
2. Разм. Скончыць маліцца. Адстагнаў, адмовіўся, адплакаў даўно ўжо наш працоўны народ. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ха́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Памянш.-ласк. да хата; невялікая хата. Глядзіць [Янка] — стаіць пры моры маленькая рыбацкая хатка. Якімовіч. Неўзабаве гэтая невялічкая хатка на ўскраіне вёскі зрабілася штабам буйнейшай будоўлі на Беларусі. Грахоўскі. Свая хатка — як родная матка. Прыказка.
2. Жыллё бабра і некаторых іншых вадзяных жывёл з галінак, сцёблаў трыснягу і пад. Мінуўшы стройныя бары, Прайшлі б па мокрых кладках І паглядзелі б, як бабры Майструюць дружна хаткі. Свірка. // Гняздо птушкі. А побач з ім, на галінцы клёну, цвіркае верабей, яшчэ ўсё не пакідаючы надзеі выпрасіць у шпака яго новую хатку. Брыль.
•••
Астаткі з хаткі — усё, што ёсць, што засталося.
Хатка на курыных ножках (лапках) — невялікая, старая хата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)