прыбы́так, -тку, мн. -ткі, -ткаў, м.
1. Сума, на якую даход перавышае выдаткі.
Чысты п.
2. Абагульняючы паказчык фінансавых вынікаў гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства.
3. перан. Карысць, выгада (разм.).
Які п. нам з гэтага?
4. Пра з’яўленне патомства (у сям’і, гаспадарцы і пад.; разм.).
Чакаць прыбытку ў хаце.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выда́так, -тку м. (чаще во мн. ч. выда́ткі) изде́ржка ж.; затра́та ж.; расхо́д;
~ткі вытво́рчасці — изде́ржки произво́дства
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кампенсацы́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да кампенсацыі (у 1 знач.), звязаны з ёй. Кампенсацыйныя выдаткі.
2. Які служыць для кампенсацыі (у 3 знач.); ізаляваны ад знешніх уздзеянняў. Кампенсацыйная ўстаноўка. Кампенсацыйны маятнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затра́та, ‑ы, ДМ ‑траце, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. затрачваць — затраціць.
2. звычайна мн. (затра́ты, ‑трат). Тое, што затрачана; расходы, выдаткі. Затраты на абсталяванне. Знізіць затраты. □ — Прадбачацца вялікія затраты для ўмацавання гаспадаркі. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выда́так ’расход’ (Нас., Касп., Байк. і Некр.), выда́ткі рус. ’издержки’ (Байк. і Некр., БРС), укр. вида́ток ’расход; умалот’, польск. wydatek ’расход; атрыманая прадукцыя’. Суфіксальнае ўтварэнне ад вы́даць ’патраціць (грошы)’ і інш., магчыма дапусціць запазычанне з польск.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
изде́ржка ж. выда́так, -тку м.;
изде́ржки мн. выда́ткі, -ткаў;
с ма́лыми изде́ржками з невялі́кімі (малы́мі) выда́ткамі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расхо́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Трата, расходаванне чаго-н.
Р. электраэнергіі.
2. звычайна мн. Сума зрасходаваных грошай; выдаткі.
У наступным месяцы будуць вялікія расходы.
3. Графа ў бухгалтарскіх кнігах для запісу выдаткаў; проціл. прыход.
◊
Вывесці (пусціць, спісаць) у расход (разм.) — знішчыць, расстраляць.
Кішэнныя расходы — дробныя асабістыя расходы.
|| прым. расхо́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акупі́ць, акуплю, акупіш, акупіць; зак., што.
Вярнуць патрачаныя на што‑н. сродкі; пакрыць выдаткі даходам. Цаліна дала дзяржаве самы ганны хлеб, а новыя саўгасы ўжо здолелі акупіць затраты, зробленыя на іх заснаванне. Барсток. // перан. Разм. Выкупіць, скупіць, загладзіць. Паправіць памылку і акупіць віну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апраўда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Даказаць сваю невінаватасць. Гарык памкнуўся быў апраўдацца, але слухаць яго доказы не было ўжо каму. Скрыпка.
2. Пацвердзіцца; аказацца правільным, не дарэмным. Здагадкі мае не апраўдаліся. Дзяўчынка аказалася працавітай. Асіпенка.
3. Акупіцца, атрымаць кампенсацыю. Выдаткі ўсе апраўдаліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Піжа, ст.-бел. пижа ’правіянт, прадукты харчавання’ (XVII ст.) са ст.-польск. spiża ’ежа, харчы’ (1530 г.), якое з ням. Speise < с.-в.-ням. spisę, ст.-в.-ням. spisa < с.-лац. spensa, spės а ’харчы, якія выдаваліся ў войску’ < лац. ехpensa (ресипіа) ’выдаткі’ < expendere ’ўзважваць, выплачваць’ (Васэрцыер, 217).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)