жо́рсткі, -ая, -ае.
1. Крайне суровы, бязлітасны, неміласэрны.
Ж. чалавек.
Жорсткая расправа.
2. Вельмі моцны па сіле праяўлення, які пераўзыходзіць звычайную меру, ступень.
Жорсткая барацьба.
Жорсткія баі.
3. перан. Строгі, такі, які не дапускае выключэнняў.
Ж. рэжым.
Жорсткія ўмовы.
4. Пра ваду, якая ўтрымлівае шмат кальцыевых і магніевых солей.
|| наз. жо́рсткасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пала́ц, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Вялікі і пышны будынак, які звычайна выдзяляецца сваёй архітэктурай.
2. Такі будынак, які з’яўляецца месцазнаходжаннем манарха і яго сям’і.
Царскі п.
3. з Р. У складзе назваў некаторых будынкаў шырокага грамадскага прызначэння.
П. піянераў.
П. спорту.
|| прым. пала́цавы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сі́ні, -яя, -яе.
1. Які мае афарбоўку аднаго з асноўных колераў спектра — сярэдняга паміж блакітным і фіялетавым.
Сіняе неба.
Сінія вочы.
2. Пра скуру: які мае адценне гэтага колеру.
Сінія губы.
◊
Сіняя панчоха (пагард.) — пра жанчыну, пазбаўленую жаноцкасці: сухую педантку, якую больш за ўсё цікавяць дзелавыя, навуковыя заняткі.
|| памянш. сі́ненькі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
учэ́пісты, -ая, -ае.
1. Здольны чапляцца, хапацца і моцна трымацца за каго-, што-н.
Учэпістыя кіпцюры.
У. погляд (перан.).
2. перан. Які добра запамінае што-н. (пра памяць, розум).
Учэпістая памяць.
3. перан. Вельмі ўпарты, які настойліва дабіваецца сваёй мэты.
У. чалавек.
Учэпіста (прысл.) трымацца за свае погляды.
|| наз. учэ́пістасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хі́тры, -ая, -ае.
1. Вынаходлівы, умелы, дасціпны.
2. Выкрутлівы, які дзейнічае скрытна, не яўна.
Х. хлопец.
3. Які выражае дасціпнасць, спрыт, умельства.
Х. погляд.
Хітрая ўсмешка.
4. Разлічаны на ўвядзенне каго-н. у зман.
Хітрая палітыка.
5. Зроблены з умельствам, выдумкай, сакрэтам.
Х. механізм.
|| наз. хі́трасць, -і, ж. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ляні́вы, -ая, -ае.
1. Схільны да ляноты, які ўхіляецца ад працы.
Л. хлопец.
2. Вялы, павольны.
Лянівая паходка.
|| наз. ляні́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мабілізава́ны, -ага, мн. -ыя, -ых, м.
Чалавек, які прызваны ў армію па мабілізацыі (у 2 знач.).
|| ж. мабілізава́ная, -ай, мн. -ыя, -ых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мандаліні́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
Музыкант, які іграе на мандаліне.
|| ж. мандаліні́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
манументалі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
Скульптар, які займаецца манументальным мастацтвам.
|| ж. манументалі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маразма́тык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).
Чалавек, які знаходзіцца ў стане маразму.
|| ж. маразматы́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)