прані́кнуць сов., в разн. знач. прони́кнуть;
вада́ ~кла праз шчы́ліну — вода́ прони́кла сквозь щель;
п. у штаб во́рага — прони́кнуть в штаб врага́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адлі́жны, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца ў выніку адлігі, звязаны з адлігай. [Красана] непакоіла, каб не хлынула адліжная вада на падрыхтаваную пляцоўку. Стаховіч. Заходні вецер даносіў той няўлоўны своеасаблівы пах снегу, які адчуваецца ў адліжныя дні. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зава́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Разм.
1. Загана, недахоп. Гэта толькі мы адны патрапілі, Не хаваючы сваіх завад, Дыктаваць папраўкі геаграфіі І наноў гісторыю каваць. Лужанін.
2. Перашкода. Слабаму жывату і вада — завада. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лубяне́ць, ‑ее; незак.
Разм. Станавіцца цвёрдым, нягнуткім, падобным на луб. Удзень наплывала вада ў акопы, салдацкія валёнкі і шынялі прамакалі, а ўвечары, калі пачынаўся мароз, адзенне так лубянела, што ў ім нельга было паварушыцца. Дудо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парава́ць, ‑руе; незак.
Вылучаць пару. [Сцёпка:] — Вада знаходзіцца ў стане вечнага руху. Ад сонца яна паруе, з пары робяцца хмары, з хмар падае дождж. Колас. Жаўрукі аж заходзіліся над свежай раллёю, якая паравала на сонцы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сі́тнік, ‑у, м.
Травяністая расліна сямейства асаковых, якая расце пераважна па сырых, балоцістых месцах. На берагах [ракі] пасівеў няскошаны сітнік. Грахоўскі. Балота перасохла, і толькі дзе-нідзе пад пульхнымі купінамі сітніку, калі ступіш, забурліць вада. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашчало́пак ’выбоіна, няроўнасць’ (Касп.). Да прасл. ščьlpъ (рэканструкцыя Махэка₂, 105) ці ščьlbъ (рэканструкцыя Трубачова, Проспект, 85) параўн. укр. шчовб, щолопок ’вяршыня гары’, чэш. člupek ’вяршыня гары; бугарок; ямка, у якую сцякае вада’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нажор ’вада пад вясеннім снегам’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Відаць, да *žьrati ’паглынаць’, параўн. нажорціся ’нажэрціся’, а таксама рус. нажор ’набуханне скуры пасля апрацоўкі спецыяльным растворам’, нажораться ’напіцца, нажэрціся’. Да словаўтварэння гл. на́жма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кало́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. гл. калона.
2. Назва розных тэхнічных прыстасаванняў у форме падоўжанага цыліндра, звязанага з цэнтральным рэзервуарам, з якіх адпускаецца бензін, газ, вада і інш.
Бензінавая к.
Газавая к.
3. Рад лічбаў, слоў, размешчаных па вертыкалі; слупок тэксту ў газеце, кнізе.
К. лічбаў.
К. газетнага тэксту.
|| прым. кало́нкавы, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Калонкавае свідраванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асвяжы́ць, -вяжу́, -вяжы́ш, -вяжы́ць; -вяжы́м, -вежыце́, -вяжа́ць; -ве́жаны; зак.
1. што. Зрабіць свежым (у 3 і 5 знач.), чыстым.
Дождж асвяжыў паветра.
А. фарбы на карціне.
2. каго-што. Аднавіць сілы, вярнуць бадзёрасць каму-н.
Вада асвяжыла мяне, прагнала сон.
3. што. Аднавіць у памяці.
А. веды.
4. што. Папоўніўшы новымі людзьмі, зрабіць больш працаздольным (разм.).
А. калектыў.
|| незак. асвяжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. асвяжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)