ага́тавы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з агату. Агатавы кубак. // Які мае ўласцівасці, выгляд або колер агату. Агатавыя вочы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зе́кры, ‑аў; адз. няма.

Абл. Вочы. [Любаша] смела глянула ў .. наглыя вадзяністыя зекры [незнаёмца] і нават не змаргнула. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падцёклы, ‑ая, ‑ае.

Які мае падцёкі, з падцёкамі. Падцёклыя вокны. // Падпухлы ад кровазліцця пад скуру. Падцёклыя вочы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбяга́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да разбегчыся.

•••

Вочы разбягаюцца — цяжка зрабіць выбар з-за мноства, разнастайнасці прапанаванага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

румяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Станавіцца румяным; чырванець. У дзеда шчокі румянеюць, У дзеда вочы весялеюць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схудзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Тое, што і схуднець. Схудзеў прафесар, вочы ў яго ўваліліся. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Выталу́піць ’вытарашчыць, вылупіць вочы’ (Крывіч, 12, 1926, 111). Відавочна, з *вы‑то‑лупіць (гл. лупіць), дзе ‑то‑ ўзмацняльная ўстаўка; параўн., напрыклад, чэш. roz‑to‑milý, рус. рас‑то‑пырить (параўн. Фасмер, 3, 446).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

саба́чы, -ая, -ае.

1. гл. сабака.

2. Вельмі цяжкі, нязносны, а таксама (пра мароз, холад) незвычайна моцны ў сваім праяўленні (разм.).

Сабачая доля.

С. холад.

3. перан. Адданы, паслужлівы, пакорны (разм.).

Сабачыя вочы.

Сабачая пакорнасць начальству.

4. Састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў.

Сабачая мята.

С. клешч.

◊

Ушыцца ў сабачую скуру (разм.) — страціць сумленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скасаву́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

Разм. Павярнуць убок, скасіць (пра вочы). Абрам толькі скасавурыў вочы ў бок крамы, не паднімаючы галавы. Пястрак. Максім запусціў у яе шышкай, але варона толькі скасавурыла вока і не варухнулася. Хомчанка. Жарабок скасавурыў вока, страсянуў галавою ды свечкай — на заднія! Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́драпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм.

1. Драпаючы, выдраць. Выдрапаць вочы.

2. Драпаючы, напісаць, намаляваць. Выдрапаць літару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)