кандэля́бр, ‑а, м.
Вялікі падсвечнік з разгалінаваннямі для некалькіх свечак або электрычных лямп у выглядзе свечак. У вялікім пакоі з зашторанымі вокнамі гараць у высокіх кандэлябрах свечкі, на падлозе, на сценах — дываны. Навуменка.
[Фр. candélabre.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ракі́та, ‑ы, ДМ ‑кіце, ж.
Дрэва або вялікі куст сямейства вярбовых. Рэчка падымаецца над берагамі, я высока стаю над вадою і плыву, і плыву, толькі недзе ўнізе мінаюцца кусты чырвоных ракіт. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нася́ра ’вялікі нос’. (Цых.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад нос з рэдкім суфіксам ‑яр(а), параўн. пехцяра (ад кот) і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грандыёзны, ‑ая, ‑ае.
Вялікі, магутны, велічны. Уся наша краіна — грандыёзная камуністычная будоўля. Машэраў. Новыя, сацыялістычныя адносіны ў краіне абумовілі новыя адносіны да працы мільёнаў рабочых і сялян, і вынікі гэтай працы былі грандыёзныя. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абжо́ра, ‑ы, м. і ж.
Разм. Той, хто любіць многа есці; прагны да яды. Сярод.. [рыбак], свецячы белым распухлым жыватом, плаваў і сам абжора — шчупак. Аляхновіч. [Ярохін:] — А вось гэты тлусты пан, відаць, вялікі абжора. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́ка, ‑і, ДМ куцы, ж.
Абл. Вялікі драўляны малаток рознай формы і рознага прызначэння. Паляжаў у калысцы, у пялёнках, а падрос — і работу знайшлі: за каровамі бег [наўздагон], кукай груд[ы] крышыў на раллі... Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палкаво́дзец, ‑дца, м.
Камандуючы вялікімі аператыўна-стратэгічнымі вайсковымі злучэннямі, флотам і пад.; военачальнік. Вялікі рускі палкаводзец Сувораў. □ Рымскі палкаводзец у выгнанні сядзіць задуменны, схіліўшы галаву без шалома, на паваленай, засыпанай пяском калоне. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фуга́нак, ‑нка, м.
Вялікі рубанак, прызначаны для чыставога стругання дошак, плоскіх паверхняў. А вось калі заглянуць у кладоўку ў сенцах, там на сцяне вісяць сталярскія прылады — пілка, долаты, ляжаць на паліцыі гэблікі, фуганак. Пестрак.
[Ад ням. Fugebank.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
юс, юса, м.
Спец. Назва дзвюх літар у стараславянскім алфавіце, якія абазначалі насавыя галосныя.
•••
Юс вялікі — літара Ѫ стараславянскага алфавіта, якая абазначала «о» насавое.
Юс малы — літара ѧ стараславянскага алфавіта, якая абазначала «е» насавое.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кусамя́ка ’добры, вялікі кавалак’ (Янк. III). Структура слова не зусім празрыстая. Першая аснова да кусаць (гл.). Другая — да мяккі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)