Verbum

адху́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Хукаючы, адагрэць. Адхукаць рукі. // перан. Вярнуць сілы, ажывіць (доглядам, увагай і пад.). [Харытон:] — Мяне, як і Змітрака, Не святыя, якім я раней верыў, а Хвядос выцягнуў з магілы... Ён і Мітрафана адхукаў. Бажко.

запле́снелы і заплясне́лы, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты плесняй, цвіллю; цвілы. Брудныя, мабыць, ніколі не беленыя сцены пакрыты заплеснелымі плямамі. Мядзёлка. Камера была маленькая і вельмі сырая. З столі капала вада, сцены былі слізкія і запляснелыя. Зуб. // перан. Закаснелы, адсталы, устарэлы.

зацугля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго.

Закласці ў рот каню цуглі; закілзаць. — Зацугляй каня, а то, глядзі, разнясе! — крыкнуў наўздагон селяніну другі фурманшчык. Колас. / у перан. ужыв. Усе дзівіліся, як Юлька зацугляла Анкуду, шалёную дурноту з галавы выбіла. Карамазаў.

веліза́рны і вялі́зарны, ‑ая, ‑ае.

1. Надзвычай вялікага памеру; вялізны. Велізарны (вялізарны) гмах. Велізарныя (вялізарныя) масівы балот. // Шматлікі. Велізарнае (велізарнае) войска.

2. перан. Вельмі значны па сваёй сіле, размаху, уплыве; вялізны. Велізарны (вялізарны) выбух, энтузіязм, поспех. Велізарны (вялізарны) попыт.

святата́цтва, ‑а, н.

Кніжн. Зневажанне царкоўнай святыні; кашчунства. // перан. Зневажанне чаго‑н. дарагога, паважанага. Я глядзеў на жанчыну, як на нейкую вышэйшую істоту, як на штосьці такое, да чаго нават дакрануцца грэшна, проста немагчыма, бо гэта будзе святатацтва. Васілёнак.

сканцэнтрава́насць, ‑і, ж.

Вялікая колькасць, канцэнтрацыя каго‑, чаго‑н. у адным месцы. Сканцэнтраванасць войск на граніцы. // перан. Накіраванасць на адзін які‑н. прадмет; сабранасць (думак, увагі і пад.). Работа думкі патрабуе вялікай сканцэнтраванасці ўсёй увагі і эмацыянальнай свабоды. «Маладосць».

скі́слы, ‑ая, ‑ае.

1. Пракіслы. Скіслае піва. Скіслы суп. // Які стаў кіслым (пра малако). Скіслае малако.

2. перан. Разм. Які страціў бадзёрасць, упэўненасць, стаў вялым, сумным. — Ты што гэта нейкі скіслы? — першай заўважыла Каця Шрубейка, шустрая, маленькая дзяўчына. Астрэйка.

спаску́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

Разм.

1. Зрабіць брудным, запэцкаць. Спаскудзіць падлогу.

2. Сапсаваць; зрабіць дрэнным. [Бабка:] — Дай .. [Насі] на коўзанку тыя валёнкі, дык так спаскудзіць іх, што і не пазнаеш. Каліна. / у перан. ужыв. [Ганя:] — [Намыснік] мне ўсё жыццё спаскудзіў. Грамовіч.

спая́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца шляхам паяння.

2. перан. Аб’яднацца ў адно непарыўнае цэлае; звязацца, злучыцца. Алеся я люблю. Багата сяброў пагублялася па свеце, а от з ім моцна спаяліся. Пінчук.

спе́рціся, сапрацца; пр. спёрся, сперлася; зак.

Разм. Збіцца, стоўпіцца ў адным месцы. Сперціся ў адным пакоі. // перан. Сабрацца, накапіцца. Ніхто нікога не слухаў, а ўсе крычалі, крычалі, каб аслабаніць ад нечага грудзі, што вось сперлася, просіцца на волю. Галавач.