сале́тра, ‑ы, ж.
Назва азотнакіслых солей калію, натрыю, амонію, кальцыю і пад., якія выкарыстоўваюцца ў вытворчасці выбуховых рэчываў, для ўгнаенняў, пры засолцы мяса і пад. Аміячная салетра. Калійная салетра.
[Ад лац. sal nitri.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шумо́ўка, ‑і, ДМ ‑моўцы; Р мн. ‑мовак; ж.
Вялікая лыжка з частымі дзіркамі, якая служыць для здымання шуму, накіпу з паверхні булёну, даставання мяса з супу і пад.
[Ад ням. Schaum — пена.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ро́стбіф ’ялавічына, засмажаная вялікім кавалкам’ (ТСБМ). Запазычана праз рус. мову (ро́стбиф) з англ. roastbeef ’смажанае мяса’ (Фасмер, 3, 494).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вяндля́рня, ‑і, ж.
Збудаванне, дзе вэндзяць мяса, сала, рыбу. З канца зімы і да лета пры кожнай хаце дыміцца вяндлярня, і па селішчы стаіць пах вэнджаных каўбас і шынак. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагу́, нескл., н.
Страва з дробна парэзанага і ўтушанага з гароднінай мяса або ўтушанай гародніны з вострым соусам. [Цётка Роза] нарыхтавала яшчэ разу з труса, якога на вачах Толі падстрэліў дзядзька. Лынькоў.
[Фр. ragoût.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Сыцець. [Іван:] — Мяса ідзе на птушкаферму, а куры ад гэтага, знаеш, як сычаюць? Кулакоўскі. І ёсць жа прыказка такая: «Кляні ты пана — пан сычае!» Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тушо́нка ‘кансерваванае тушанае мяса’ (ТСБМ). Запазычана з рус. тушёнка ‘тс’ — шырокавядомай назвы кансерваў амерыканкай харчовай дапамогі часоў Другой сусветнай вайны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мясі́сты, ‑ая, ‑ае.
1. З вялікай колькасцю мяса, які дае многа мяса.
2. Разм. Тоўсты, поўны (пра чалавека або часткі яго цела). У невялічкім калідорчыку, дзе пад самай столлю цьмяна свяціла лямпачка, нас сустрэў мясісты, з тварам, як альховы чурбак, чалавек. Сабаленка. Паўз бярэзнік ішоў Арцём Серада, круцячы доўгім мясістым носам, відаць, нечым нездаволены. Бажко.
3. З тоўстай сакавітай мякаццю (аб раслінах, пладах). Нават у верасні.. [кусты] густа ўсыпаны буйнымі мясістымі ягадамі. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяля́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да цяляці. Цялячае мяса. Цялячая скура. // Зроблены са скуры цяляці. Над плотам паказалася Есіпава галава ў вынашанай цялячай шапцы. Дуброўскі. // Прыгатаваны з мяса цяляці. Цялячая каўбаса. Цялячыя катлеты.
2. Такі, як у цяляці; падобны да таго, які бывае ў цяляці. Даваў пытанні тоўсты з цялячым выглядам старшы з жандармерыі. Нікановіч.
•••
Цялячае захапленне — занадта бурнае або беспрычыннае захапленне.
Цялячыя пяшчоты — празмерная або залішняя сентыментальнасць у праяўленні пачуццяў, ласкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закача́ць 1, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак., каго-што, у што.
Качаючы, пакрыць, абляпіць чым‑н. зверху. Закачаць мяса ў цеста.
закача́ць 2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак.
Пачаць качаць (у 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)