пазлята́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Зляцецца разам — пра ўсіх, многіх. [Вераб’і] пазляталіся на стары клён, што стаяў на беразе Дзвіны. Савіцкі. // перан. Сабрацца. З усяго свету пазляталіся людзі будаваць новы горад. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паса́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Час ад часу сапці. У палатцы бесклапотна пасапваў Гошка. У спальным мяшку варочаўся Савін. Лукша. Стомленыя перадад’езднымі турботамі людзі ў сне пасапвалі, уздыхалі, пахрапвалі, ускрыквалі, мармыталі. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
худне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Тое, што і худзець. [Сямён] марнеў ад рэўнасці, худнеў, рэдка на людзі паказваўся. Кавалёў. Нават кот Мурза — любімец усіх — худнеў і блукаў па пакоях, як нешта згубіўшы. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарсцве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Станавіцца чэрствым, больш чэрствым. Хлеб чарсцвее.
2. перан. Траціць чуласць, спагадлівасць. Людзі з цяжкім лёсам ад гора не чарсцвеюць, а робяцца чуллівымі і вельмі спагадлівымі. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́з 1, ‑а, м.
Малюнак бога або святога ў выглядзе партрэта як прадмет рэлігійнага пакланення. Старая паляшучка, знахарка Мар’я, набожна перахрысцілася, падняўшы вочы на абраз. Колас. Дзеці баяліся бога, што сярдзіта пазіраў з абразоў на покуці. С. Александровіч.
абра́з 2, ‑а, м.
Тое, што і вобраз (у 1 знач.). Скарылася стыхія, Змяніла свой абраз. Колас. Лапці ды сярмягі — як абраз не боскі: Гэта нашы людзі, Людзі нашай вёскі. Купала. Абразы змагання за волю прыгнечаных праходзяць кінастужкай перад Міхалкам. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цени́ться
1. прям., перен. цані́цца;
деловы́е лю́ди ценятся в о́бществе дзелавы́я лю́дзі цэ́няцца ў грама́дстве;
цени́ться на вес зо́лота цані́цца на вагу́ зо́лата;
2. страд. цані́цца, ацэ́ньвацца; шанава́цца; см. цени́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абліва́ха, ‑і, ДМ ‑васе, ж.
Разм. Зімовы дождж, які замярзае на зямлі, дрэвах, утвараючы ледзяную скарынку; галалёд. Усё абмярзала ў паветры. На дрэвах аддзіраліся галіны. Даўно людзі не помнілі такой аблівахі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абы-дзе́, прысл.
Дзе ўздумаецца, дзе папала. [Аўдоцця Раманаўна:] — Вядома, сустракаюцца людзі, якія не пасаромеюцца абы-дзе кінуць акурак альбо паперку. Паслядовіч. Каму з бацькоў не прыемна, што яго дзіця.. не бадзяецца абы-дзе. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лю́дцы, ‑аў; адз. няма.
Разм. Ласк. да людзі (у 1 знач.). [Міхайла:] — Паменяце мае словы, людцы. Народ усё роўна цара скіне. Бядуля. Нечакана балота абудзіў роспачны чалавечы крык. — Ратуйце, тану! Людцы добрыя, ратуйце! Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паго́рбіцца, ‑біцца; ‑бімся, ‑біцеся, ‑бяцца; зак.
1. Выгнуць спіну гарбом; ссутуліцца — пра ўсіх, многіх. Пагорбіліся ад холаду людзі.
2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Падняцца гарбом, утварыць выпукласць — пра ўсё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)