праліўны́, ‑ая, ‑ое.

Вельмі моцны, вялікі (пра дождж). Дзве гадзіны цягнулася навальніца, дзве гадзіны ішоў праліўны дождж, што, здавалася, мог заліць які хочаш пажар. Маўр. Наскрозь прамоклі шынялі Пад праліўным дажджом. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утраі́х, прысл.

Колькасцю ў тры асобы (рознага полу) або істоты (ніякага роду). Чырвонаармеец, а за ім і Зося з Міхалам рушылі на вакзал. Усе ўтраіх увайшлі ў вялікі пакой для пасажыраў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манастыр / каталіцкі: кляштар / вялікі, прывілеяваны: лаўра; абіцель (уст. царк.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

уме́раны, -ая, -ае.

1. Сярэдні паміж крайнасцямі — не вялікі і не малы, не гарачы і не халодны і пад.

Умераная скорасць.

Умераная вільготнасць.

Умераныя патрабаванні.

2. Пра клімат: сярэдні паміж гарачым і халодным.

У. клімат.

У. пояс.

3. Які трымаецца сярэдняй палітычнай лініі, схільны да кампрамісу, згодніцтва.

Умеранае крыло рэфарматараў.

Умераная палітыка.

|| наз. уме́ранасць, -і, ж. (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Адкаву́ліць ’адрэзаць вялікі кавалак хлеба’ (Шат.) да адкаваліць (< кавал) пад уплывам экспрэсіўных дзеясловаў на ‑уліць. Гл., напр., абакуліць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вадзі́шча, вадзяні́шча вялікі разліў, вялікая вада, бурнае разводдзе’ (Яшк.). Да вада. Параўн. рус. разан. водища ’вялікая колькасць вады’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Мярня́к, мерніквялікі гаршчок’ (ТС), малар. мырняк ’тс’ (Сл. Брэс.), ст.-бел. мѣрникъ. Да мера (гл.) прасл. mera.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

припёкII (увеличение в весе хлеба после выпечки по сравнению с весом затраченной муки) прыпёк, -ку м.;

дать большо́й припёк даць вялі́кі прыпёк.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

соли́дный

1. (прочный, надёжный) трыва́лы, мо́цны, грунто́ўны;

2. (важный, представительный) пава́жны, самаві́ты;

3. (серьёзный, не легкомысленный) сур’ёзны, ста́лы;

4. (значительный) зна́чны; (большой) вялі́кі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гамёлак, ‑лка, м. і гамёлка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм. Вялікі кусок (хлеба, сыру і пад.). Заціснуў дзед стрэльбу між ног, адрэзаў гамёлку хлеба і сала і сілкуецца. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)