пейза́ж, -у і -а, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Агульны выгляд якой-н. мясцовасці, краявід.

Беларускія пейзажы.

Нарачанскі п.

2. -а. Малюнак краявіду, а таксама апісанне прыроды ў мастацкім творы.

Выстаўка пейзажаў вядомага мастака.

Палескія пейзажы ў творах Якуба Коласа.

|| прым. пейза́жны, -ая, -ае.

П. жывапіс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́макнуць, -ну, -неш, -не; вы́мак, -кла; -ні; зак.

1. Стаць зусім мокрым.

В. на дажджы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набыць якія-н. уласцівасці, выгляд, паляжаўшы ў вадзе, вадкасці.

Селядзец вымак (стаў менш салёным). Лён вымак.

|| незак. вымака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

убра́цца, убяру́ся, убярэ́шся, убярэ́цца; убяро́мся, убераце́ся, убяру́цца; -а́ўся, -а́лася; убяры́ся; зак.

1. Набыць прыгожы выгляд; прыгожа апрануцца, прыбрацца.

У. ў святочны касцюм.

2. Управіцца з уборкай ураджаю (разм.).

У. са збажыной.

◊

Убрацца ў пер’е (разм.) — абжыцца, палепшыць матэрыяльнае становішча; пачаць жыць самастойна.

|| незак. убіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канфігура́цыя, ‑і, ж.

1. Абрысы, формы, знешні выгляд чаго‑н. Канфігурацыя воблакаў. Канфігурацыя крышталяў.

2. Узаемнае размяшчэнне, суадносіны якіх‑н. прадметаў або іх частак. Канфігурацыя зорак.

[Лац. configuratio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глыбакаду́мны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выказвае глыбокія думкі; удумлівы, праніклівы. Глыбакадумны пісьменнік. // Поўны глыбокіх, важных думак. Глыбакадумны даклад.

2. Уласцівы ўдумліваму, пранікліваму чалавеку; засяроджаны. Глыбакадумны выгляд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скамячы́цца, ‑мечыцца; зак.

1. Стаць скамечаным, змятым. Адзенне скамячылася.

2. перан. Страціць належны выгляд, нармальны ход, сказіцца. У зале, вядома, шум, дзелавая частка скамячылася, змазалася. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хвалепадо́бны, ‑ая, ‑ае.

Падобны на хвалю; які мае выгляд хвалі. Хвалепадобныя рухі. □ Над галавою гарэла паўночнае ззянне. Светлыя хвалепадобныя палосы пераліваліся рознымі колерамі, рухаліся, плылі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шальмо́ўскі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае адносіны да шэльмы; уласцівы яму (ёй); махлярскі, хітры. Шальмоўскі выгляд. □ [Ліндэ] крычыць пагрозна: — Хопіць! Годзе! Што за шальмоўскія, разбойніцкія вочы! Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашарэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Які стаў шэрым або больш шэрым. Нават выгляд залатога, крыху пашарэлага ад часу іржышча радаваў душу. Броўка. Праз акенца відзён пашарэлы сітаваты снег. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́рыкавы, ‑ая, ‑ае.

1. Забяспечаны шарыкамі; які дзейнічае пры дапамозе шарыка, шарыкаў. Шарыкавыя падшыпнікі. Шарыкавая аўтаручка.

2. Які мае выгляд, форму шарыка; які нагадвае шарык. Шарыкавы метэарыт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)