Verbum

зава́ла, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Прыстасаванне ў форме металічнага стрыжня або жэрдкі для запірання дзвярэй.

Зачыніць дзверы на замок і завалу.

2. Тое, што і завал (у 1 знач.).

3. перан. Лянівы чалавек, лежабок (разм.).

|| прым. зава́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

завастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.

1. Зрабіць вострым (у 1 знач.).

З. аловак.

2. перан. Больш рэзка абазначыць галоўнае, істотнае ў чым-н.; падкрэсліць.

З. пытанне.

◊

Завастрыць увагу на чым — сканцэнтраваць увагу на чым-н.

|| незак. завастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і заво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.

загрузі́ць, -ужу́, -у́зіш, -у́зіць; -у́жаны; зак.

1. гл. грузіць.

2. перан., каго-што. Запоўніць работай, даць работу ў патрэбнай колькасці.

З. трактары на поўную змену.

З. выкладчыка.

|| незак. загружа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.; да 1 знач. — спец.).

|| наз. загру́зка, -і, ДМ -зцы, ж.

зара́д, -а і -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Выбуховае рэчыва, якое змяшчаецца ў пэўнай колькасці ў снарадзе, патроне.

2. -у. Колькасць электрычнасці ў якім-н. целе.

Дадатны з.

З. энергіі (перан.).

|| прым. зара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Зарадная скрынка (павозка для снарадаў).

засло́на, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Тое, што пакрывае, засланяе сабой.

Дымавая з. (паласа густога дыму для маскіроўкі; таксама перан.: пра тое, што прызначана для маскіроўкі, пакрыцця тайных задум, чаго-н. нядобрага і пад.).

2. Шырокае палотнішча, якое закрывае сцэну ад глядзельнай залы.

Падняць заслону.

зляце́ць, злячу́, зляці́ш, зляці́ць; зляці́; зак.

1. Летучы, спусціцца.

Верабей зляцеў з куста.

2. Упасці зверху (разм.).

З. з ганка.

Паперы зляцелі са стала.

3. Узляцеўшы, пакінуць якое-н. месца, вылецець куды-н. далёка.

Птушкі некуды зляцелі.

Прыказка зляцела з вуснаў (перан.).

|| незак. злята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зма́зацца, зма́жуся, зма́жашся, зма́жацца; зма́жся; зак.

1. гл. мазацца.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцерціся, размазацца (пра што-н. намаляванае, напісанае і пад.).

Штрыхі змазаліся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Пазбавіцца выразнасці, расплысціся; сапсавацца, звесціся на нішто (разм.).

|| незак. зма́звацца, -аецца.

змацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. што. Моцна злучыць.

З. бярвёны скобамі.

Сумесная барацьба іх яшчэ больш змацавала (перан.).

2. што чым. Засведчыць што-н. (афіц.).

З. дакумент подпісам.

З. подпіс пячаткай.

|| незак. змацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. змацава́нне, -я, н. і змацо́ўванне, -я, н.

зрасці́ся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -це́цца; зро́сся, зрасла́ся, -ло́ся; зак.

1. Злучыцца, утвараючы адно цэлае ў працэсе росту, зажывання.

Зламаная косць зраслася.

Арэхі зрасліся.

2. перан. Зблізіцца, зжыцца.

Ён зросся з вясковым жыццём.

|| незак. зраста́цца, -а́ецца.

|| наз. зрашчэ́нне, -я, н. і зраста́нне, -я, н.

па́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Прыстасаванне для лоўлі звяроў.

Паставіць пастку на шашка.

2. Нечаканая небяспека, засада.

Унікнуць пасткі на дарозе.

3. перан. Хітры манеўр для заманьвання праціўніка ў небяспечнае становішча.

Прыдумаць пастку для ворага.

|| прым. па́сткавы, -ая, -ае (да 1 знач.).