вало́вы прям., перен. воло́вий;

~вая шку́ра — воло́вья шку́ра;

~вае здаро́ўе — воло́вье здоро́вье;

◊ ~выя во́чы — воло́вьи глаза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прапла́каць сов. пропла́кать;

п. усю́ ноч — пропла́кать всю ночь;

◊ п. (усе́) во́чы — пропла́кать (вы́плакать) (все) глаза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

затума́ніцца, ‑ніцца; зак.

Зацягнуцца туманам, смугой, вільгаццю і пад. Сумна зашумелі бары зялёныя, затуманіліся горы высокія, захваляваліся моры шырокія. Якімовіч. // Зэцьміцца, завалачыся (пра вочы). Я ўспомніў маці, затуманіліся мае вочы, пасыпаліся слёзы. Гурскі. // перан. Страціць яснасць, выразнасць; замарачыцца. Думкі затуманіліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакругле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм.

1. Зрабіцца больш круглым, поўным. Вочы Карніцкага пакруглелі, гнеўна заторгаліся жаўлакі. Паслядовіч. Наташа паківала галавой і засмяялася.. Вочы яе засвяціліся, пакруглелі шчокі. Пташнікаў.

2. Патаўсцець, папаўнець. Пад падбародкам у.. [Сямёна] намеціўся валлячок, пакруглеў жывот. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сплю́шчыць ​1, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Заплюшчыць (вочы, павекі). Толькі сплюшчу вочы гарачыя, — Паплывуць вобразы, як вандроўныя хмары. Танк.

сплю́шчыць ​2, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Сціснуўшы, зрабіць пляскатым. Вядро ляжала ў кузаве, і Сцяпан сплюшчыў яго кляновымі чуркамі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Нася́дваць ’псавацца’: Вочы насядваюць ад курынай слепаты (дзятл., Сл. ПЗБ). Да сядаць, сесці ’аслабнуць, згубіць энергію, вастрыню’, параўн. зрок сеў, сучаснае сеў акаму‑ лятар ’страціў зарад’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дальназо́ркасць, ‑і, ж.

Недахоп зроку, пры якім вочы дрэнна бачаць на блізкую адлегласць; проціл. блізарукасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дальназо́ркі, ‑ая, ‑ае.

Які дрэнна бачыць на блізкую адлегласць; проціл. блізарукі. Дальназоркі чалавек. Дальназоркія вочы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запу́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Закрыцца пухлінай. Вочы запухлі. Ледзь-ледзь блішчаць праз шчылінкі. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́глы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Раптоўны. Дзед зразу асеў і зажмурыў вочы, чакаючы наглай смерці. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)